Jezus jako pierworodny i początek (gr. arche) Bożego stworzenia – Obj 3:14; Kol 1:15

Kolejnym przykładem nadinterpretacji wypowiedziami pisarzy biblijnych czynionym przez zwolenników Trójcy jest manipulacja terminami pierworodny oraz początek, które zastosowano w PŚ w odniesieniu do Syna Bożego Jezusa Chrystusa, do tego stopnia aby udało się utożsamić go z Bogiem. Jak zwykle scenariusz ten sam, czyli najpierw z góry przyjęte błędne założenie, że Jezus jest Bogiem, a potem naciąganie prostych wersetów tak by do tego pasowały.

1. Pogląd Świadków Jehowy w tym temacie dobrze przedstawiono w leksykonie biblijnym pt. „Wnikliwe Poznawanie Pism”, a także w podręczniku „Prowadzenie rozmów na podstawie Pism”.

PIERWORODNY. W Biblii słowo to odnosi się głównie do najstarszego syna ojca (nie matki), „początku jego siły rozrodczej” (Pwt 21:17), a także do pierwszego męskiego potomka u zwierząt (Rdz 4:4).
Od dawien dawna najstarszy syn w rodzinie cieszył się poważaniem i przejmował po ojcu zwierzchnictwo nad domownikami. Dziedziczył także dwie części jego majątku (Pwt 21:17). Zgodnie z prawem przysługującym pierworodnemu Ruben w czasie uczty u Józefa został posadzony obok niego (Rdz 43:33). Jednakże gdy w Biblii wymieniano czyichś synów, nie zawsze honorowano pierworodnych. Często na pierwszym miejscu podawano najznamienitszego lub najwierniejszego z braci (Rdz 6:10; 1Kn 1:28; por. Rdz 11:26, 32; 12:4; zob. DZIEDZICTWO; PIERWORODZTWA, PRAWO).

Znaczenie pierworodnych wzrosło, gdy Jehowa wyzwalał swój lud z niewoli w Egipcie. Wszyscy pierworodni Egipcjanie byli poświęceni bogu słońca Amonowi-Ra, który rzekomo zapewniał im ochronę. Dziesiąta plaga zesłana przez Jehowę miała upokorzyć to bóstwo i wykazać jego bezsilność. Izraelici usłuchali wskazówek Bożych i krwią zabitych baranków spryskali nadproża oraz węgary domów, dzięki czemu nie stracili swoich pierworodnych. Natomiast wszyscy pierworodni spośród Egipcjan — zarówno ludzie, jak i zwierzęta — ponieśli śmierć (Wj 12:21-23, 28, 29). Najwyraźniej plaga dotykała najstarszego syna w rodzinie, a nie ojca, nawet jeśli też był pierworodnym. Sam faraon zapewne nim był, a mimo to pozostał przy życiu. Według Wyjścia 12:30 „nie było domu, w którym nie byłoby umarłego”. Jednakże nie w każdym domu musiał się znajdować pierworodny syn (np. mógł wcześniej umrzeć albo małżeństwo nie miało dzieci). W takim wypadku śmierć przypuszczalnie dotykała tego, który sprawował w rodzinie zwierzchnictwo i zajmował pozycję pierworodnego.

Pierworodni w Izraelu stawali się głowami rodów, toteż reprezentowali cały naród. Zresztą Jehowa nazywał go swym „pierworodnym” ze względu na przymierze Abrahamowe (Wj 4:22). A ponieważ ocalił pierworodnym życie, polecił, by poświęcono Mu „każdego pierworodnego płci męskiej, który otwiera każde łono wśród synów Izraela, wśród ludzi i zwierząt” (Wj 13:2). Tak więc każdy pierwszy syn w rodzinie należał do Boga.

Później niejako w zamian za wszystkich pierworodnych Jehowa wybrał sobie z plemienia Lewiego osoby płci męskiej w wieku od miesiąca wzwyż — najwyraźniej oprócz 300 pierworodnych (por. Lb 3:21, 22, 27, 28, 33, 34 z 3:39). Liczba pierworodnych Izraelitów przewyższała liczbę Lewitów o 273 osoby, toteż za każdą z nich należało Aaronowi i jego synom zapłacić okup w wysokości pięciu sykli (11 dolarów). Poza tym Jehowa wziął także zwierzęta domowe Lewitów w zamian za pierworodne zwierzęta pozostałych plemion (Lb 3:40-48). Od tego czasu matka po zakończeniu okresu swej ceremonialnej nieczystości musiała przyprowadzić pierworodnego syna przed oblicze Jehowy do przybytku lub świątyni i uiścić okup, którego szacunkowa wartość (w wypadku chłopców w wieku od miesiąca do pięciu lat) wynosiła „pięć srebrnych sykli według sykla świętego miejsca” (Kpł 12:1-3; 27:6; Lb 18:15, 16).
Nie można było jednak wykupić pierworodnego samca zwierząt czystych, takich jak byk, baranek czy kozioł. Izraelici nie mogli zaprzęgać takiego byka do pracy ani strzyc takiego baranka. Ósmego dnia po narodzeniu zwierzęcia musieli je ofiarować Bogu w przybytku lub świątyni (Wj 22:30; Lb 18:17; Pwt 15:19, 20). Ale jeśli zwierzę miało jakąś poważną wadę, nie wolno go było ofiarować Jehowie, lecz należało je spożyć w miejscu zamieszkania (Pwt 15:21-23).
Na ofiarę nie można też było złożyć pierworodnego osła, zwierzęcia nieczystego. Izraelita musiał go wykupić owcą. W przeciwnym razie miał złamać mu kark, gdyż zwierzę należało do Jehowy i nie mogło być wykorzystane przez człowieka (Wj 13:12, 13; 34:19, 20). Tymczasem w Kapłańskiej 27:27 czytamy: „Jeśli jest spośród zwierząt nieczystych i on ma je wykupić według wartości szacunkowej, niech dołoży do niej jedną piątą. Ale gdyby nie zostało wykupione, należy je sprzedać według wartości szacunkowej”. Niektórzy komentatorzy biblijni uważają, że wprowadzono tu zmianę przepisu co do wykupu osła. Najwyraźniej jednak werset ten odnosi się do innej sprawy i nie dotyczy takich zwierząt nieczystych jak osioł. Chodzi tu o zwierzęta nieczyste w tym sensie, że miały jakąś skazę i nie nadawały się na ofiarę.

Dlaczego Jehowa nazywa ‛Dawida, swego sługę’ pierworodnym, skoro nie był on najstarszym synem Jessego?
W Psalmie 89 Jehowa mówi o ‛Dawidzie, swym słudze’ i przypomina o zawartym z nim przymierzu co do Królestwa. Oznajmia również: „Ustanowię go też pierworodnym, najwyższym z królów ziemi” (Ps 89:20, 27). Dawid nie był najstarszym synem Jessego (1Kn 2:13-15). Wydaje się więc, że Jehowa mówił tu proroczo o kimś, kogo Dawid wyobrażał — o swoim „pierworodnym” Synu w niebie, któremu powierzył władzę królewską i którego wywyższył ponad wszystkich władców ludzkich (por. Eze 34:24, gdzie o Mesjaszu Bóg mówi: „mój sługa Dawid”).
Jezus Chrystus został nazwany „pierworodnym wszelkiego stworzenia” oraz „pierworodnym z umarłych”. Nie chodzi tylko o to, że jest najwybitniejszym zarówno spośród wszystkich stworzeń, jak i wszystkich wskrzeszonych z martwych — on rzeczywiście był pierwszą istotą, którą Bóg stworzył, i pierwszą, którą wskrzesił do bezkresnego życia (Kol 1:15, 18; Obj 1:5; 3:14). Na ziemi był pierworodnym dzieckiem Marii, toteż zgodnie z Prawem Mojżeszowym został ‛przedstawiony Jehowie’ w świątyni (Łk 2:7, 22, 23). Apostoł Paweł nazwał ‛zapisanych w niebiosach’ naśladowców Chrystusa „zborem pierworodnych”, ponieważ jako pierwsi zostają uznani za synów Bożych na podstawie wiary w Jezusową ofiarę okupu. Jako pierwsi są też wzbudzani z martwych, by już nigdy więcej nie zaznać śmierci (Heb 12:23).

W Hioba 18:13 wyrażenie „pierworodny śmierci” odnosi się do śmiertelnej choroby.

PIERWORODZTWA, PRAWO. Prawo przysługujące pierworodnemu synowi. Zarówno hebrajski, jak i grecki odpowiednik tego wyrażenia (bechoráh; prototòkia) wywodzi się od rdzenia, którego podstawowe znaczenie to „pierworodny”.
W systemie patriarchalnym po śmierci ojca głową rodziny zostawał najstarszy syn. Odtąd to on sprawował zwierzchnictwo nad młodszymi braćmi (dopóki pozostawali w domu) i miał obowiązek troszczyć się o rodzinę oraz reprezentować ją przed Jehową. Zazwyczaj pierworodny syn otrzymywał od ojca specjalne błogosławieństwo (Rdz 27:4, 36; 48:9, 17, 18). Poza tym dziedziczył dwie części majątku, czyli dwa razy więcej niż każdy z jego braci. Według Prawa Mojżeszowego mężczyzna mający więcej niż jedną żonę nie mógł odebrać przywilejów pierworodztwa swemu najstarszemu synowi i przekazać ich synowi tej żony, którą kochał bardziej (Pwt 21:15-17).

W czasach patriarchalnych ojcu wolno było przenieść prawo pierworodztwa na młodszego syna, jeśli istniały ku temu uzasadnione powody. Taki los spotkał np. Rubena, ponieważ dopuścił się on rozpusty z nałożnicą swego ojca (1Kn 5:1, 2). Pierworodny syn mógł odstąpić swoje przywileje któremuś z braci, jak to uczynił Ezaw, który wzgardził prawem pierworodztwa i sprzedał je Jakubowi za jeden posiłek (Rdz 25:30-34; 27:36; Heb 12:16). Nic nie wskazuje na to, że Jakub chciał zagarnąć dla siebie dwie części majątku Izaaka (obejmującego ruchomości i rzeczy osobiste, gdyż Izaak nie posiadał ziemi — oprócz pola Machpela z jaskinią przeznaczoną na grobowiec). Był raczej zainteresowany dziedzictwem duchowym, a konkretnie złożoną Abrahamowi obietnicą co do potomstwa (Rdz 28:3, 4, 12-15).

Jeśli chodzi o królów izraelskich, to wydaje się, że prawo pierworodztwa obejmowało także prawo do tronu (2Kn 21:1-3). Niemniej Jehowa, jako Bóg Izraelitów i ich rzeczywisty Król, mógł je unieważnić ze względu na swoje zamierzenie. Postąpił tak np. wtedy, gdy królem został Salomon (1Kn 28:5).
Jezus Chrystus, „pierworodny wszelkiego stworzenia”, dochował wierności swemu Ojcu, Jehowie Bogu, i w ramach przysługującego mu prawa pierworodztwa został ustanowiony „dziedzicem wszystkiego” (Kol 1:15; Heb 1:2; zob. DZIEDZICTWO).

PIERWOCINY. Najwcześniejsze plony w danym roku; pierwsze skutki jakichś działań lub pierwsze produkty czy wyroby. Hebrajskie słowo reʼszít (od rdzenia oznaczającego: „głowa”) może się odnosić do pierwszej części czegoś, punktu wyjścia, czyli „początku” (Rdz 1:1; 10:10; Pwt 11:12), do tego, co „najlepsze” (Wj 23:19, zob. przyp. w NW), oraz do „pierwocin” (Kpł 2:12). Wyrażenie „pierwsze dojrzałe owoce” (lub: „pierwsze dojrzałe plony”; „dojrzałe pierwociny”) jest tłumaczeniem hebrajskiego bikkurím, odnoszącego się zwłaszcza do zboża i owoców (Nah 3:12). Grecki odpowiednik słowa „pierwociny” (aparché) pochodzi od rdzenia o podstawowym znaczeniu „pierwszeństwo”.

Zgodnie z wymaganiem Jehowy Izraelici oddawali Mu pierwociny spośród ludzi, zwierząt i płodów ziemi (Wj 22:29, 30; 23:19; Prz 3:9). W ten sposób wyrażali wdzięczność za Jego błogosławieństwo oraz za ziemię i żniwa. Składali podziękowanie Dawcy „każdego dobrego daru” (Jak 1:17; Pwt 8:6-10). Jehowa polecił Izraelitom, by za pośrednictwem swych przedstawicieli przynosili Mu pierwociny, zwłaszcza podczas Święta Przaśników. W dniu 16 Nisan arcykapłan w sanktuarium kołysał przed Jehową pierwocinami żniw — snopem jęczmienia, zbieranego jako pierwszy plon w roku liczonym według kalendarza religijnego (Kpł 23:5-12). Potem, w dniu Pięćdziesiątnicy, 50 dni po kołysaniu snopem jęczmienia, ofiarowano Jehowie pierwociny ze żniw pszenicy w postaci dwóch chlebów z wybornej mąki upieczonych na zakwasie; one także stanowiły ofiarę kołysaną (Kpł 23:15-17; zob. ŚWIĘTA).

Oprócz tych ofiar zbożowych, które składał arcykapłan za naród, poszczególni Izraelici też mieli przynosić na ofiarę pierwociny różnych swoich plonów. Każdego pierworodnego chłopca oraz pierworodnego samca spośród zwierząt poświęcano dla Jehowy; należało ich ofiarować Bogu lub wykupić (zob. PIERWORODNY). Pierwociny mąki razowej składano w postaci okrągłych placków (Lb 15:20, 21). Płody ziemi Izraelici wkładali do kosza i zanosili do sanktuarium (Pwt 26:1, 2), gdzie wypowiadali zdania zapisane w Powtórzonego Prawa 26:3-10. Zawierały one zarys historii narodu — od początku pobytu w Egipcie, poprzez wyzwolenie aż po wejście do Ziemi Obiecanej.
Z czasem najwidoczniej upowszechnił się zwyczaj, że każda miejscowość wysyłała własnego przedstawiciela z pierwocinami złożonymi przez jej mieszkańców. Dzięki temu nie było konieczne, by za każdym razem, gdy dojrzewały plony, wszyscy musieli udawać się w kłopotliwą podróż do Jerozolimy. Ilość pierwocin nie była ustalona w Prawie; najwyraźniej zależała od szczodrości i wdzięczności dawcy. Należało jednak ofiarować z pierwocin to, co najlepsze (Wj 23:19; 34:26; Lb 18:12).

Nowo zasadzone drzewo przez trzy lata uważano za nieczyste, niejako nieobrzezane. W czwartym roku wszystek jego owoc poświęcano Jehowie, a w piątym właściciel mógł zebrać owoce dla siebie (Kpł 19:23-25).
Pierwociny ofiarowane Jehowie przez 12 plemion nielewickich były przeznaczone dla kapłanów i pozostałych Lewitów, gdyż nie otrzymali oni w dziedzictwie ziemi (Lb 18:8-13). Wierne składanie pierwocin radowało Jehowę i przysparzało wszystkim błogosławieństw (Eze 44:30). W oczach Boga każdy, kto lekceważył tę powinność, obrabowywał Go z tego, co Mu się należy, i ściągał na siebie Jego gniew (Mal 3:8). W dziejach Izraela czasami zaniedbywano składanie pierwocin, ale władcy, którzy gorliwie dbali o prawdziwe wielbienie, przywracali ten zwyczaj. Król Ezechiasz dokonał reform, urządził przedłużone obchody Święta Przaśników i przy tej okazji przypomniał ludowi o obowiązku składania pierwocin i dziesięcin. Izraelici zareagowali ochoczo i przynosili wielkie ilości pierwocin zboża, młodego wina, oliwy, miodu oraz wszelkiego plonu pola, co trwało od trzeciego do siódmego miesiąca (2Kn 30:21, 23; 31:4-7). Po powrocie z Babilonu lud pod przewodnictwem Nehemiasza przysiągł, iż będzie chodzić według prawa Jehowy, i zobowiązał się m.in. do przynoszenia każdego rodzaju pierwocin (Neh 10:29, 34-37; zob. DARY OFIARNE).

Znaczenie symboliczne. W czasie chrztu Jezus Chrystus został zrodzony z ducha, a zmartwychwstał do życia w ciele duchowym 16 Nisan 33 r. n.e., czyli w dniu, gdy w sanktuarium ofiarowywano Jehowie pierwociny z pierwszych zbiorów zboża. Dlatego nazwano Jezusa pierwociną; w gruncie rzeczy był on pierwszą pierwociną dla Boga (1Ko 15:20, 23; 1Pt 3:18). Wierni naśladowcy Jezusa Chrystusa, jego duchowi bracia, również są pierwocinami dla Boga. Przypominają pierwociny z drugich zbiorów, czyli żniwa pszenicy, które składano Jehowie w dniu Pięćdziesiątnicy. Jest ich 144 000; powiedziano o nich, że „zostali kupieni spośród ludzi jako pierwociny dla Boga i dla Baranka” i że są „niejako pierwocinami jego stworzeń” (Obj 14:1-4; Jak 1:18).
Gdy apostoł Paweł mówił o wiernym ostatku Żydów, którzy stali się pierwszymi chrześcijanami, również określił ich mianem „pierwocin” (Rz 11:16). Chrześcijanina imieniem Epenet nazwano „pierwociną Azji dla Chrystusa”, a dom Stefanasa — „pierwocinami Achai” (Rz 16:5; 1Ko 16:15).

Ponieważ namaszczeni chrześcijanie zostali zrodzeni z ducha i jako synowie Boży mają nadzieję na zmartwychwstanie do nieśmiertelnego życia w niebie, apostoł Paweł napisał o sobie i innych: „Mamy pierwociny, mianowicie ducha (…), z przejęciem oczekując usynowienia, uwolnienia z naszych ciał na podstawie okupu” (Rz 8:23, 24). Oznajmił również, że on i inni chrześcijanie spodziewający się życia w niebie otrzymali „zadatek tego, co ma przyjść, mianowicie ducha”, którego nazwał też ‛zadatkiem ich dziedzictwa’ (2Ko 5:5; Ef 1:13, 14).
Czy Biblia uczy, że wszystkie osoby, które rzekomo wchodzą w skład Trójcy, są wieczne i że żadna z nich nie miała początku?

Kol. 1:15, 16 (Bw): „On [Jezus Chrystus] jest obrazem Boga niewidzialnego, pierworodnym wszelkiego stworzenia, ponieważ w nim zostało stworzone wszystko, co jest na niebie i na ziemi”. W jakim sensie Jezus Chrystus jest „pierworodnym wszelkiego stworzenia”? 1) Rzecznicy Trójcy twierdzą, że „pierworodny” oznacza tu kogoś pierwszego rangą, najznakomitszego, najwybitniejszego; Chrystus nie ma więc uchodzić za część stworzenia, lecz za najwybitniejszego w porównaniu z tymi, którzy zostali stworzeni. Gdyby tak było i gdyby nauka o Trójcy była prawdziwa, to dlaczego Ojciec i duch święty nigdzie nie zostali nazwani „pierworodnymi wszelkiego stworzenia”? Tymczasem Biblia używa tego wyrażenia tylko w odniesieniu do Syna. Zgodnie z ogólnie przyjętym znaczeniem słowa „pierworodny” wskazuje ono, że Jezus jest najstarszy w rodzinie synów Jehowy. 2) Przed pojawieniem się wyrazu „pierworodny” w Kolosan 1:15 występuje on w Biblii ponad 30 razy i w każdym wypadku, kiedy odnosi się do żywych stworzeń, zawsze ma to samo znaczenie, mianowicie że pierworodny należy do jakiejś grupy. „Pierworodny Izraela” to jeden z synów Izraela; „pierworodny faraona” to ktoś z rodziny faraona; „pierworodne ze zwierząt” są zwierzętami. Co wobec tego skłania niektórych do przypisywania temu wyrażeniu w Kolosan 1:15 innego znaczenia? Czy chodzi tu o słownictwo biblijne, czy raczej o pogląd religijny, którego się trzymają i na który usiłują znaleźć dowody? 3) Czy słowa z Kolosan 1:16, 17 (Bw): „ponieważ w nim zostało stworzone wszystko, (…) wszystko przez niego i dla niego zostało stworzone” wykluczają Jezusa spośród stworzeń? Greckim wyrazem przetłumaczonym tu na „wszystko” jest pánta, odmieniona forma słowa pas. W Łukasza 13:2 przetłumaczono je na „wszyscy inni” (Bw), „wszyscy pozostali” (Romaniuk) (zob. też Łuk. 21:29, Bw, Romaniuk, Kowalski oraz Filip. 2:21, Bw). Przekład NŚ przypisuje słowu pánta w Kolosan 1:16, 17 takie samo znaczenie, co jest zgodnie ze wszystkimi pozostałymi wypowiedziami Biblii o Synu, wobec czego fragment ten brzmi: „Za jego pośrednictwem zostało stworzone wszystko inne (…) Wszystko inne zostało stworzone poprzez niego i dla niego”. Z tego wynika, że jest on istotą stworzoną, należącą do tego, co stworzył Bóg.

Obj. 1:1; 3:14 (Bw): „Objawienie Jezusa Chrystusa, które dał mu Bóg (…). A do anioła zboru w Laodycei napisz: To mówi Ten, który jest Amen, świadek wierny i prawdziwy, początek [gr. arché] stworzenia Bożego” (podobnie w BT, Bp, NŚ i wielu innych przekładach). Czy to tłumaczenie jest poprawne? Zdaniem niektórych chodzi tu o to, iż Syn jest „tym, który zapoczątkował stworzenie Boże”, to znaczy jest jego „praprzyczyną [źródłem]”. Niemniej opracowany przez Liddella i Scotta Greek-English Lexicon (Oksford 1968, s. 252) jako pierwsze znaczenie słowa arché podaje „początek”. Nasuwa się więc logiczny wniosek, że ten, o którym czytamy w Objawieniu 3:14, jest stworzeniem, pierwszym stworzeniem Bożym, i że miał początek. Porównaj to z Księgą Przysłów 8:22, gdzie — jak przyznaje wielu komentatorów Biblii — jest mowa o Synu jako o uosobionej mądrości. Według Bw, BWP, BT i Bp ten, który tam się wypowiada, został „stworzony”.

W Micheasza 5:1 (BT; 5:2, NŚ) powiedziano proroczo o Mesjaszu, że „pochodzenie Jego od początku, od dni wieczności”. Czy to go stawia na równi z Bogiem? Warto zaznaczyć, że inne przekłady nie tłumaczą tego hebrajskiego wyrażenia na „dni wieczności”, lecz na „dni już dawno minione” (BWP), „dni zamierzchłe” (Bw, Bp), „dni czasu niezmierzonego” (NŚ). W świetle wyżej omówionego wersetu z Objawienia 3:14 tekst Micheasza 5:2 wcale nie dowodzi, jakoby Jezus nie miał początku.

2. Pierworodny w Biblii. Pierworodny po grecku πρωτότοκος, ον [prototokos,on] występuje w NT tylko 8/9 razy (z Mat 1:25), jak poniżej:

                         

STE Matthew 1:25 καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκεν τὸν υἱόν· αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐκάλεσεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἰησοῦν
STE Luke 2:7 καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι
STE Romans 8:29 ὅτι οὓς προέγνω καὶ προώρισεν συμμόρφους τῆς εἰκόνος τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν πρωτότοκον ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς·
STE Colossians 1:15 ὅς ἐστιν εἰκὼν τοῦ θεοῦ τοῦ ἀοράτου πρωτότοκος πάσης κτίσεως
STE Colossians 1:18 καὶ αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος τῆς ἐκκλησίας· ὅς ἐστιν ἀρχή πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν ἵνα γένηται ἐν πᾶσιν αὐτὸς πρωτεύων
STE Hebrews 1:6 ὅταν δὲ πάλιν εἰσαγάγῃ τὸν πρωτότοκον εἰς τὴν οἰκουμένην λέγει Καὶ προσκυνησάτωσαν αὐτῷ πάντες ἄγγελοι θεοῦ
STE Hebrews 11:28 Πίστει πεποίηκεν τὸ πάσχα καὶ τὴν πρόσχυσιν τοῦ αἵματος ἵνα μὴ ὁ ὀλοθρεύων τὰ πρωτότοκα θίγῃ αὐτῶν
STE Hebrews 12:23 πανηγύρει καὶ ἐκκλησίᾳ πρωτοτόκων ἐν οὐρανοῖς ἀπογεγραμμένων καὶ κριτῇ θεῷ πάντων καὶ πνεύμασιν δικαίων τετελειωμένων
STE Revelation 1:5 καὶ ἀπὸ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὁ μάρτυς ὁ πιστός ὁ πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν καὶ ὁ ἄρχων τῶν βασιλέων τῆς γῆς Τῷ ἀγαπήσαντι ἡμᾶς καὶ λούσαντι ἡμᾶς ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐν τῷ αἵματι αὐτοῦ

Jeżeli uważnie przeanalizuje się wszystkie te miejsca to okazuje się, że  pierworodny zawsze oznacza kogoś lub coś (zwierzę, rzecz) kto należy do jakiejś grupy, spośród której jest właśnie pierworodny. Nigdy poza tym zbiorem.

Podobnie w ST w przekładzie Septuaginty we wszystkich 108 miejscach „prototokos” ma takie samo znaczenie jak w NT, czyli w charakterze dopełniacza cząstkowego.

BGT Genesis 4:4 καὶ Αβελ ἤνεγκεν καὶ αὐτὸς ἀπὸ τῶν πρωτοτόκων τῶν προβάτων αὐτοῦ καὶ ἀπὸ τῶν στεάτων αὐτῶν καὶ ἐπεῖδεν ὁ θεὸς ἐπὶ Αβελ καὶ ἐπὶ τοῖς δώροις αὐτοῦ15 Χανααν δὲ ἐγέννησεν τὸν Σιδῶνα πρωτότοκον καὶ τὸν Χετταῖον
BGT Genesis 22:21 τὸν Ωξ πρωτότοκον καὶ τὸν Βαυξ ἀδελφὸν αὐτοῦ καὶ τὸν Καμουηλ πατέρα Σύρων
BGT Genesis 25:13 καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα τῶν υἱῶν Ισμαηλ κατ᾽ ὄνομα τῶν γενεῶν αὐτοῦ πρωτότοκος Ισμαηλ Ναβαιωθ καὶ Κηδαρ καὶ Ναβδεηλ καὶ Μασσαμ
BGT Genesis 25:25 ἐξῆλθεν δὲ ὁ υἱὸς ὁ πρωτότοκος πυρράκης ὅλος ὡσεὶ δορὰ δασύς ἐπωνόμασεν δὲ τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ησαυ
BGT Genesis 27:19 καὶ εἶπεν Ιακωβ τῷ πατρὶ αὐτοῦ ἐγὼ Ησαυ ὁ πρωτότοκός σου ἐποίησα καθὰ ἐλάλησάς μοι ἀναστὰς κάθισον καὶ φάγε τῆς θήρας μου ὅπως εὐλογήσῃ με ἡ ψυχή σου
BGT Genesis 27:32 καὶ εἶπεν αὐτῷ Ισαακ ὁ πατὴρ αὐτοῦ τίς εἶ σύ ὁ δὲ εἶπεν ἐγώ εἰμι ὁ υἱός σου ὁ πρωτότοκος Ησαυ
BGT Genesis 35:23 υἱοὶ Λειας πρωτότοκος Ιακωβ Ρουβην Συμεων Λευι Ιουδας Ισσαχαρ Ζαβουλων
BGT Genesis 36:15 οὗτοι ἡγεμόνες υἱοὶ Ησαυ υἱοὶ Ελιφας πρωτοτόκου Ησαυ ἡγεμὼν Θαιμαν ἡγεμὼν Ωμαρ ἡγεμὼν Σωφαρ ἡγεμὼν Κενεζ
BGT Genesis 38:6 καὶ ἔλαβεν Ιουδας γυναῖκα Ηρ τῷ πρωτοτόκῳ αὐτοῦ ᾗ ὄνομα Θαμαρ
BGT Genesis 38:7 ἐγένετο δὲ Ηρ πρωτότοκος Ιουδα πονηρὸς ἐναντίον κυρίου καὶ ἀπέκτεινεν αὐτὸν ὁ θεός
BGT Genesis 41:51 ἐκάλεσεν δὲ Ιωσηφ τὸ ὄνομα τοῦ πρωτοτόκου Μανασση ὅτι ἐπιλαθέσθαι με ἐποίησεν ὁ θεὸς πάντων τῶν πόνων μου καὶ πάντων τῶν τοῦ πατρός μου
BGT Genesis 43:33 ἐκάθισαν δὲ ἐναντίον αὐτοῦ ὁ πρωτότοκος κατὰ τὰ πρεσβεῖα αὐτοῦ καὶ ὁ νεώτερος κατὰ τὴν νεότητα αὐτοῦ ἐξίσταντο δὲ οἱ ἄνθρωποι ἕκαστος πρὸς τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ
BGT Genesis 46:8 ταῦτα δὲ τὰ ὀνόματα τῶν υἱῶν Ισραηλ τῶν εἰσελθόντων εἰς Αἴγυπτον Ιακωβ καὶ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ πρωτότοκος Ιακωβ Ρουβην
BGT Genesis 48:18 εἶπεν δὲ Ιωσηφ τῷ πατρὶ αὐτοῦ οὐχ οὕτως πάτερ οὗτος γὰρ ὁ πρωτότοκος ἐπίθες τὴν δεξιάν σου ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ
BGT Genesis 49:3 Ρουβην πρωτότοκός μου σύ ἰσχύς μου καὶ ἀρχὴ τέκνων μου σκληρὸς φέρεσθαι καὶ σκληρὸς αὐθάδης
BGT Exodus 4:22 σὺ δὲ ἐρεῖς τῷ Φαραω τάδε λέγει κύριος υἱὸς πρωτότοκός μου Ισραηλ
BGT Exodus 4:23 εἶπα δέ σοι ἐξαπόστειλον τὸν λαόν μου ἵνα μοι λατρεύσῃ εἰ μὲν οὖν μὴ βούλει ἐξαποστεῖλαι αὐτούς ὅρα οὖν ἐγὼ ἀποκτενῶ τὸν υἱόν σου τὸν πρωτότοκον
BGT Exodus 6:14 καὶ οὗτοι ἀρχηγοὶ οἴκων πατριῶν αὐτῶν υἱοὶ Ρουβην πρωτοτόκου Ισραηλ Ενωχ καὶ Φαλλους Ασρων καὶ Χαρμι αὕτη ἡ συγγένεια Ρουβην
BGT Exodus 11:5 καὶ τελευτήσει πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἀπὸ πρωτοτόκου Φαραω ὃς κάθηται ἐπὶ τοῦ θρόνου καὶ ἕως πρωτοτόκου τῆς θεραπαίνης τῆς παρὰ τὸν μύλον καὶ ἕως πρωτοτόκου παντὸς κτήνους
BGT Exodus 12:12 καὶ διελεύσομαι ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἐν τῇ νυκτὶ ταύτῃ καὶ πατάξω πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους καὶ ἐν πᾶσι τοῖς θεοῖς τῶν Αἰγυπτίων ποιήσω τὴν ἐκδίκησιν ἐγὼ κύριος
BGT Exodus 12:29 ἐγενήθη δὲ μεσούσης τῆς νυκτὸς καὶ κύριος ἐπάταξεν πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἀπὸ πρωτοτόκου Φαραω τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ θρόνου ἕως πρωτοτόκου τῆς αἰχμαλωτίδος τῆς ἐν τῷ λάκκῳ καὶ ἕως πρωτοτόκου παντὸς κτήνους
BGT Exodus 13:2 ἁγίασόν μοι πᾶν πρωτότοκον πρωτογενὲς διανοῖγον πᾶσαν μήτραν ἐν τοῖς υἱοῖς Ισραηλ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους ἐμοί ἐστιν
BGT Exodus 13:13 πᾶν διανοῖγον μήτραν ὄνου ἀλλάξεις προβάτῳ ἐὰν δὲ μὴ ἀλλάξῃς λυτρώσῃ αὐτό πᾶν πρωτότοκον ἀνθρώπου τῶν υἱῶν σου λυτρώσῃ
BGT Exodus 13:15 ἡνίκα δὲ ἐσκλήρυνεν Φαραω ἐξαποστεῖλαι ἡμᾶς ἀπέκτεινεν πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἀπὸ πρωτοτόκων ἀνθρώπων ἕως πρωτοτόκων κτηνῶν διὰ τοῦτο ἐγὼ θύω τῷ κυρίῳ πᾶν διανοῖγον μήτραν τὰ ἀρσενικά καὶ πᾶν πρωτότοκον τῶν υἱῶν μου λυτρώσομαι
BGT Exodus 22:28 ἀπαρχὰς ἅλωνος καὶ ληνοῦ σου οὐ καθυστερήσεις τὰ πρωτότοκα τῶν υἱῶν σου δώσεις ἐμοί
BGT Exodus 34:19 πᾶν διανοῖγον μήτραν ἐμοί τὰ ἀρσενικά πρωτότοκον μόσχου καὶ πρωτότοκον προβάτου
BGT Exodus 34:20 καὶ πρωτότοκον ὑποζυγίου λυτρώσῃ προβάτῳ ἐὰν δὲ μὴ λυτρώσῃ αὐτό τιμὴν δώσεις πᾶν πρωτότοκον τῶν υἱῶν σου λυτρώσῃ οὐκ ὀφθήσῃ ἐνώπιόν μου κενός
BGT Leviticus 27:26 καὶ πᾶν πρωτότοκον ὃ ἂν γένηται ἐν τοῖς κτήνεσίν σου ἔσται τῷ κυρίῳ καὶ οὐ καθαγιάσει οὐθεὶς αὐτό ἐάν τε μόσχον ἐάν τε πρόβατον τῷ κυρίῳ ἐστίν
BGT Numbers 1:20 καὶ ἐγένοντο οἱ υἱοὶ Ρουβην πρωτοτόκου Ισραηλ κατὰ συγγενείας αὐτῶν κατὰ δήμους αὐτῶν κατ᾽ οἴκους πατριῶν αὐτῶν κατὰ ἀριθμὸν ὀνομάτων αὐτῶν κατὰ κεφαλὴν αὐτῶν πάντα ἀρσενικὰ ἀπὸ εἰκοσαετοῦς καὶ ἐπάνω πᾶς ὁ ἐκπορευόμενος ἐν τῇ δυνάμει
BGT Numbers 3:2 καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα τῶν υἱῶν Ααρων πρωτότοκος Ναδαβ καὶ Αβιουδ Ελεαζαρ καὶ Ιθαμαρ
BGT Numbers 3:12 καὶ ἐγὼ ἰδοὺ εἴληφα τοὺς Λευίτας ἐκ μέσου τῶν υἱῶν Ισραηλ ἀντὶ παντὸς πρωτοτόκου διανοίγοντος μήτραν παρὰ τῶν υἱῶν Ισραηλ λύτρα αὐτῶν ἔσονται καὶ ἔσονται ἐμοὶ οἱ Λευῖται
BGT Numbers 3:13 ἐμοὶ γὰρ πᾶν πρωτότοκον ἐν ᾗ ἡμέρᾳ ἐπάταξα πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτου ἡγίασα ἐμοὶ πᾶν πρωτότοκον ἐν Ισραηλ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους ἐμοὶ ἔσονται ἐγὼ κύριος
BGT Numbers 3:40 καὶ εἶπεν κύριος πρὸς Μωυσῆν λέγων ἐπίσκεψαι πᾶν πρωτότοκον ἄρσεν τῶν υἱῶν Ισραηλ ἀπὸ μηνιαίου καὶ ἐπάνω καὶ λαβὲ τὸν ἀριθμὸν ἐξ ὀνόματος
BGT Numbers 3:41 καὶ λήμψῃ τοὺς Λευίτας ἐμοί ἐγὼ κύριος ἀντὶ πάντων τῶν πρωτοτόκων τῶν υἱῶν Ισραηλ καὶ τὰ κτήνη τῶν Λευιτῶν ἀντὶ πάντων τῶν πρωτοτόκων ἐν τοῖς κτήνεσιν τῶν υἱῶν Ισραηλ
BGT Numbers 3:42 καὶ ἐπεσκέψατο Μωυσῆς ὃν τρόπον ἐνετείλατο κύριος πᾶν πρωτότοκον ἐν τοῖς υἱοῖς Ισραηλ
BGT Numbers 3:43 καὶ ἐγένοντο πάντα τὰ πρωτότοκα τὰ ἀρσενικὰ κατὰ ἀριθμὸν ἐξ ὀνόματος ἀπὸ μηνιαίου καὶ ἐπάνω ἐκ τῆς ἐπισκέψεως αὐτῶν δύο καὶ εἴκοσι χιλιάδες τρεῖς καὶ ἑβδομήκοντα καὶ διακόσιοι
BGT Numbers 3:45 λαβὲ τοὺς Λευίτας ἀντὶ πάντων τῶν πρωτοτόκων τῶν υἱῶν Ισραηλ καὶ τὰ κτήνη τῶν Λευιτῶν ἀντὶ τῶν κτηνῶν αὐτῶν καὶ ἔσονται ἐμοὶ οἱ Λευῖται ἐγὼ κύριος
BGT Numbers 3:46 καὶ τὰ λύτρα τριῶν καὶ ἑβδομήκοντα καὶ διακοσίων οἱ πλεονάζοντες παρὰ τοὺς Λευίτας ἀπὸ τῶν πρωτοτόκων τῶν υἱῶν Ισραηλ
BGT Numbers 3:50 παρὰ τῶν πρωτοτόκων τῶν υἱῶν Ισραηλ ἔλαβεν τὸ ἀργύριον χιλίους τριακοσίους ἑξήκοντα πέντε σίκλους κατὰ τὸν σίκλον τὸν ἅγιον
BGT Numbers 8:16 ὅτι ἀπόδομα ἀποδεδομένοι οὗτοί μοί εἰσιν ἐκ μέσου υἱῶν Ισραηλ ἀντὶ τῶν διανοιγόντων πᾶσαν μήτραν πρωτοτόκων πάντων ἐκ τῶν υἱῶν Ισραηλ εἴληφα αὐτοὺς ἐμοί
BGT Numbers 8:17 ὅτι ἐμοὶ πᾶν πρωτότοκον ἐν υἱοῖς Ισραηλ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους ᾗ ἡμέρᾳ ἐπάταξα πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ ἡγίασα αὐτοὺς ἐμοὶ
BGT Numbers 8:18 καὶ ἔλαβον τοὺς Λευίτας ἀντὶ παντὸς πρωτοτόκου ἐν υἱοῖς Ισραηλ
BGT Numbers 18:15 καὶ πᾶν διανοῖγον μήτραν ἀπὸ πάσης σαρκός ἃ προσφέρουσιν κυρίῳ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους σοὶ ἔσται ἀλλ᾽ ἢ λύτροις λυτρωθήσεται τὰ πρωτότοκα τῶν ἀνθρώπων καὶ τὰ πρωτότοκα τῶν κτηνῶν τῶν ἀκαθάρτων λυτρώσῃ
BGT Numbers 18:17 πλὴν πρωτότοκα μόσχων καὶ πρωτότοκα προβάτων καὶ πρωτότοκα αἰγῶν οὐ λυτρώσῃ ἅγιά ἐστιν καὶ τὸ αἷμα αὐτῶν προσχεεῖς πρὸς τὸ θυσιαστήριον καὶ τὸ στέαρ ἀνοίσεις κάρπωμα εἰς ὀσμὴν εὐωδίας κυρίῳ
BGT Numbers 26:5 Ρουβην πρωτότοκος Ισραηλ υἱοὶ δὲ Ρουβην Ενωχ καὶ δῆμος τοῦ Ενωχ τῷ Φαλλου δῆμος τοῦ Φαλλουι
BGT Numbers 33:4 καὶ οἱ Αἰγύπτιοι ἔθαπτον ἐξ αὑτῶν τοὺς τεθνηκότας πάντας οὓς ἐπάταξεν κύριος πᾶν πρωτότοκον ἐν γῇ Αἰγύπτῳ καὶ ἐν τοῖς θεοῖς αὐτῶν ἐποίησεν τὴν ἐκδίκησιν κύριος
BGT Deuteronomy 12:6 καὶ οἴσετε ἐκεῖ τὰ ὁλοκαυτώματα ὑμῶν καὶ τὰ θυσιάσματα ὑμῶν καὶ τὰς ἀπαρχὰς ὑμῶν καὶ τὰς εὐχὰς ὑμῶν καὶ τὰ ἑκούσια ὑμῶν καὶ τὰ πρωτότοκα τῶν βοῶν ὑμῶν καὶ τῶν προβάτων ὑμῶν
BGT Deuteronomy 12:17 οὐ δυνήσῃ φαγεῖν ἐν ταῖς πόλεσίν σου τὸ ἐπιδέκατον τοῦ σίτου σου καὶ τοῦ οἴνου σου καὶ τοῦ ἐλαίου σου τὰ πρωτότοκα τῶν βοῶν σου καὶ τῶν προβάτων σου καὶ πάσας εὐχάς ὅσας ἂν εὔξησθε καὶ τὰς ὁμολογίας ὑμῶν καὶ τὰς ἀπαρχὰς τῶν χειρῶν ὑμῶν
BGT Deuteronomy 14:23 καὶ φάγῃ αὐτὸ ἔναντι κυρίου τοῦ θεοῦ σου ἐν τῷ τόπῳ ᾧ ἂν ἐκλέξηται κύριος ὁ θεός σου ἐπικληθῆναι τὸ ὄνομα αὐτοῦ ἐκεῖ οἴσετε τὰ ἐπιδέκατα τοῦ σίτου σου καὶ τοῦ οἴνου σου καὶ τοῦ ἐλαίου σου τὰ πρωτότοκα τῶν βοῶν σου καὶ τῶν προβάτων σου ἵνα μάθῃς φοβεῖσθαι κύριον τὸν θεόν σου πάσας τὰς ἡμέρας
BGT Deuteronomy 15:19 πᾶν πρωτότοκον ὃ ἐὰν τεχθῇ ἐν τοῖς βουσίν σου καὶ ἐν τοῖς προβάτοις σου τὰ ἀρσενικά ἁγιάσεις κυρίῳ τῷ θεῷ σου οὐκ ἐργᾷ ἐν τῷ πρωτοτόκῳ μόσχῳ σου καὶ οὐ μὴ κείρῃς τὸ πρωτότοκον τῶν προβάτων σου
BGT Deuteronomy 21:15 ἐὰν δὲ γένωνται ἀνθρώπῳ δύο γυναῖκες μία αὐτῶν ἠγαπημένη καὶ μία αὐτῶν μισουμένη καὶ τέκωσιν αὐτῷ ἡ ἠγαπημένη καὶ ἡ μισουμένη καὶ γένηται υἱὸς πρωτότοκος τῆς μισουμένης
BGT Deuteronomy 21:16 καὶ ἔσται ᾗ ἂν ἡμέρᾳ κατακληροδοτῇ τοῖς υἱοῖς αὐτοῦ τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ οὐ δυνήσεται πρωτοτοκεῦσαι τῷ υἱῷ τῆς ἠγαπημένης ὑπεριδὼν τὸν υἱὸν τῆς μισουμένης τὸν πρωτότοκον
BGT Deuteronomy 21:17 ἀλλὰ τὸν πρωτότοκον υἱὸν τῆς μισουμένης ἐπιγνώσεται δοῦναι αὐτῷ διπλᾶ ἀπὸ πάντων ὧν ἂν εὑρεθῇ αὐτῷ ὅτι οὗτός ἐστιν ἀρχὴ τέκνων αὐτοῦ καὶ τούτῳ καθήκει τὰ πρωτοτόκια
BGT Deuteronomy 33:17 πρωτότοκος ταύρου τὸ κάλλος αὐτοῦ κέρατα μονοκέρωτος τὰ κέρατα αὐτοῦ ἐν αὐτοῖς ἔθνη κερατιεῖ ἅμα ἕως ἐπ᾽ ἄκρου γῆς αὗται μυριάδες Εφραιμ καὶ αὗται χιλιάδες Μανασση
BGT Joshua 6:26 καὶ ὥρκισεν Ἰησοῦς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐναντίον κυρίου λέγων ἐπικατάρατος ὁ ἄνθρωπος ὃς οἰκοδομήσει τὴν πόλιν ἐκείνην ἐν τῷ πρωτοτόκῳ αὐτοῦ θεμελιώσει αὐτὴν καὶ ἐν τῷ ἐλαχίστῳ αὐτοῦ ἐπιστήσει τὰς πύλας αὐτῆς καὶ οὕτως ἐποίησεν Οζαν ὁ ἐκ Βαιθηλ ἐν τῷ Αβιρων τῷ πρωτοτόκῳ ἐθεμελίωσεν αὐτὴν καὶ ἐν τῷ ἐλαχίστῳ διασωθέντι ἐπέστησεν τὰς πύλας αὐτῆς
BGT Joshua 17:1 καὶ ἐγένετο τὰ ὅρια φυλῆς υἱῶν Μανασση ὅτι οὗτος πρωτότοκος τῷ Ιωσηφ τῷ Μαχιρ πρωτοτόκῳ Μανασση πατρὶ Γαλααδ ἀνὴρ γὰρ πολεμιστὴς ἦν ἐν τῇ Γαλααδίτιδι καὶ ἐν τῇ Βασανίτιδι
BGT Judges (A) 8:20 καὶ εἶπεν τῷ Ιεθερ τῷ πρωτοτόκῳ αὐτοῦ ἀναστὰς ἀπόκτεινον αὐτούς καὶ οὐκ ἔσπασεν τὸ παιδάριον αὐτοῦ τὴν μάχαιραν αὐτοῦ ὅτι ἐφοβήθη ὅτι ἦν νεώτερος
BGT Judges 8:20 καὶ εἶπεν Ιεθερ τῷ πρωτοτόκῳ αὐτοῦ ἀναστὰς ἀπόκτεινον αὐτούς καὶ οὐκ ἔσπασεν τὸ παιδάριον τὴν ῥομφαίαν αὐτοῦ ὅτι ἐφοβήθη ὅτι ἔτι νεώτερος ἦν
BGT 1 Samuel 8:2 καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα τῶν υἱῶν αὐτοῦ πρωτότοκος Ιωηλ καὶ ὄνομα τοῦ δευτέρου Αβια δικασταὶ ἐν Βηρσαβεε
BGT 1 Samuel 14:49 καὶ ἦσαν υἱοὶ Σαουλ Ιωναθαν καὶ Ιεσσιου καὶ Μελχισα καὶ ὀνόματα τῶν δύο θυγατέρων αὐτοῦ ὄνομα τῇ πρωτοτόκῳ Μεροβ καὶ ὄνομα τῇ δευτέρᾳ Μελχολ
BGT 2 Samuel 3:2 καὶ ἐτέχθησαν τῷ Δαυιδ υἱοὶ ἐν Χεβρων καὶ ἦν ὁ πρωτότοκος αὐτοῦ Αμνων τῆς Αχινοομ τῆς Ιεζραηλίτιδος
BGT 2 Samuel 13:21 καὶ ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς Δαυιδ πάντας τοὺς λόγους τούτους καὶ ἐθυμώθη σφόδρα καὶ οὐκ ἐλύπησεν τὸ πνεῦμα Αμνων τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ ὅτι ἠγάπα αὐτόν ὅτι πρωτότοκος αὐτοῦ ἦν
BGT 2 Samuel 19:44 καὶ ἀπεκρίθη ἀνὴρ Ισραηλ τῷ ἀνδρὶ Ιουδα καὶ εἶπεν δέκα χεῖρές μοι ἐν τῷ βασιλεῖ καὶ πρωτότοκος ἐγὼ ἢ σύ καί γε ἐν τῷ Δαυιδ εἰμὶ ὑπὲρ σέ καὶ ἵνα τί τοῦτο ὕβρισάς με καὶ οὐκ ἐλογίσθη ὁ λόγος μου πρῶτός μοι τοῦ ἐπιστρέψαι τὸν βασιλέα ἐμοί καὶ ἐσκληρύνθη ὁ λόγος ἀνδρὸς Ιουδα ὑπὲρ τὸν λόγον ἀνδρὸς Ισραηλ
BGT 1 Kings 16:34 ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ ᾠκοδόμησεν Αχιηλ ὁ Βαιθηλίτης τὴν Ιεριχω ἐν τῷ Αβιρων τῷ πρωτοτόκῳ αὐτοῦ ἐθεμελίωσεν αὐτὴν καὶ τῷ Σεγουβ τῷ νεωτέρῳ αὐτοῦ ἐπέστησεν θύρας αὐτῆς κατὰ τὸ ῥῆμα κυρίου ὃ ἐλάλησεν ἐν χειρὶ Ιησου υἱοῦ Ναυη
BGT 2 Kings 3:27 καὶ ἔλαβεν τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν πρωτότοκον ὃς ἐβασίλευσεν ἀντ᾽ αὐτοῦ καὶ ἀνήνεγκεν αὐτὸν ὁλοκαύτωμα ἐπὶ τοῦ τείχους καὶ ἐγένετο μετάμελος μέγας ἐπὶ Ισραηλ καὶ ἀπῆραν ἀπ᾽ αὐτοῦ καὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὴν γῆν
BGT 1 Chronicles 1:29 αὗται δὲ αἱ γενέσεις πρωτοτόκου Ισμαηλ Ναβαιωθ καὶ Κηδαρ Ναβδεηλ Μαβσαν
BGT 1 Chronicles 2:3 υἱοὶ Ιουδα Ηρ Αυναν Σηλων τρεῖς ἐγεννήθησαν αὐτῷ ἐκ τῆς θυγατρὸς Σαυας τῆς Χαναανίτιδος καὶ ἦν Ηρ ὁ πρωτότοκος Ιουδα πονηρὸς ἐναντίον κυρίου καὶ ἀπέκτεινεν αὐτόν
BGT 1 Chronicles 2:13 καὶ Ιεσσαι ἐγέννησεν τὸν πρωτότοκον αὐτοῦ Ελιαβ Αμιναδαβ ὁ δεύτερος Σαμαα ὁ τρίτος
BGT 1 Chronicles 2:25 καὶ ἦσαν υἱοὶ Ιερεμεηλ πρωτοτόκου Εσερων ὁ πρωτότοκος Ραμ καὶ Βαανα καὶ Αραν καὶ Ασομ ἀδελφὸς αὐτοῦ
BGT 1 Chronicles 2:27 καὶ ἦσαν υἱοὶ Ραμ πρωτοτόκου Ιερεμεηλ Μαας καὶ Ιαμιν καὶ Ακορ
BGT 1 Chronicles 2:42 καὶ υἱοὶ Χαλεβ ἀδελφοῦ Ιερεμεηλ Μαρισα ὁ πρωτότοκος αὐτοῦ οὗτος πατὴρ Ζιφ καὶ υἱοὶ Μαρισα πατρὸς Χεβρων
BGT 1 Chronicles 2:50 οὗτοι ἦσαν υἱοὶ Χαλεβ υἱοὶ Ωρ πρωτοτόκου Εφραθα Σωβαλ πατὴρ Καριαθιαριμ
BGT 1 Chronicles 3:1 καὶ οὗτοι ἦσαν υἱοὶ Δαυιδ οἱ τεχθέντες αὐτῷ ἐν Χεβρων ὁ πρωτότοκος Αμνων τῇ Αχινααμ τῇ Ιεζραηλίτιδι ὁ δεύτερος Δανιηλ τῇ Αβιγαια τῇ Καρμηλίᾳ
BGT 1 Chronicles 3:15 καὶ υἱοὶ Ιωσια πρωτότοκος Ιωαναν ὁ δεύτερος Ιωακιμ ὁ τρίτος Σεδεκια ὁ τέταρτος Σαλουμ
BGT 1 Chronicles 4:4 καὶ Φανουηλ πατὴρ Γεδωρ καὶ Αζηρ πατὴρ Ωσαν οὗτοι υἱοὶ Ωρ τοῦ πρωτοτόκου Εφραθα πατρὸς Βαιθλαεμ
BGT 1 Chronicles 5:1 καὶ υἱοὶ Ρουβην πρωτοτόκου Ισραηλ ὅτι οὗτος ὁ πρωτότοκος καὶ ἐν τῷ ἀναβῆναι ἐπὶ τὴν κοίτην τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ἔδωκεν εὐλογίαν αὐτοῦ τῷ υἱῷ αὐτοῦ Ιωσηφ υἱῷ Ισραηλ καὶ οὐκ ἐγενεαλογήθη εἰς πρωτοτόκια
BGT 1 Chronicles 5:3 υἱοὶ Ρουβην πρωτοτόκου Ισραηλ Ενωχ καὶ Φαλλους Αρσων καὶ Χαρμι
BGT 1 Chronicles 5:12 Ιωηλ ὁ πρωτότοκος καὶ Σαφαμ ὁ δεύτερος καὶ Ιανι ὁ γραμματεὺς ἐν Βασαν
BGT 1 Chronicles 6:13 υἱοὶ Σαμουηλ ὁ πρωτότοκος Σανι καὶ Αβια
BGT 1 Chronicles 8:1 καὶ Βενιαμιν ἐγέννησεν τὸν Βαλε πρωτότοκον αὐτοῦ καὶ Ασβηλ τὸν δεύτερον Ααρα τὸν τρίτον
BGT 1 Chronicles 8:30 καὶ υἱὸς αὐτῆς ὁ πρωτότοκος Αβαδων καὶ Σουρ καὶ Κις καὶ Βααλ καὶ Νηρ καὶ Ναδαβ
BGT 1 Chronicles 8:38 καὶ τῷ Εσηλ ἓξ υἱοί καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα αὐτῶν Εζρικαμ πρωτότοκος αὐτοῦ καὶ Ισμαηλ καὶ Σαραια καὶ Αβδια καὶ Αναν πάντες οὗτοι υἱοὶ Εσηλ
BGT 1 Chronicles 8:39 καὶ υἱοὶ Ασηλ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Αιλαμ πρωτότοκος αὐτοῦ καὶ Ιαις ὁ δεύτερος Ελιφαλετ ὁ τρίτος
BGT 1 Chronicles 9:5 καὶ ἐκ τῶν Σηλωνι Ασαια πρωτότοκος αὐτοῦ καὶ υἱοὶ αὐτοῦ
BGT 1 Chronicles 9:31 καὶ Ματταθιας ἐκ τῶν Λευιτῶν οὗτος ὁ πρωτότοκος τῷ Σαλωμ τῷ Κορίτῃ ἐν τῇ πίστει ἐπὶ τὰ ἔργα τῆς θυσίας τοῦ τηγάνου τοῦ μεγάλου ἱερέως
BGT 1 Chronicles 9:36 καὶ υἱὸς αὐτοῦ ὁ πρωτότοκος Αβαδων καὶ Σιρ καὶ Κις καὶ Βααλ καὶ Νηρ καὶ Ναδαβ
BGT 1 Chronicles 9:44 καὶ τῷ Εσηλ ἓξ υἱοί καὶ ταῦτα τὰ ὀνόματα αὐτῶν Εσδρικαμ πρωτότοκος αὐτοῦ Ισμαηλ καὶ Σαρια καὶ Αβδια καὶ Αναν οὗτοι υἱοὶ Εσηλ
BGT 1 Chronicles 26:2 καὶ τῷ Μοσολλαμια υἱοί Ζαχαριας ὁ πρωτότοκος Ιδιηλ ὁ δεύτερος Ζαβαδιας ὁ τρίτος Ιεθνουηλ ὁ τέταρτος
BGT 1 Chronicles 26:4 καὶ τῷ Αβδεδομ υἱοί Σαμαιας ὁ πρωτότοκος Ιωζαβαδ ὁ δεύτερος Ιωαα ὁ τρίτος Σωχαρ ὁ τέταρτος Ναθαναηλ ὁ πέμπτος
BGT 1 Chronicles 26:6 καὶ τῷ Σαμαια υἱῷ αὐτοῦ ἐτέχθησαν υἱοὶ τοῦ πρωτοτόκου Ρωσαι εἰς τὸν οἶκον τὸν πατρικὸν αὐτοῦ ὅτι δυνατοὶ ἦσαν
BGT 1 Chronicles 26:10 καὶ τῷ Ωσα τῶν υἱῶν Μεραρι υἱοὶ φυλάσσοντες τὴν ἀρχήν ὅτι οὐκ ἦν πρωτότοκος καὶ ἐποίησεν αὐτὸν ὁ πατὴρ αὐτοῦ ἄρχοντα
BGT 2 Chronicles 21:3 καὶ ἔδωκεν αὐτοῖς ὁ πατὴρ αὐτῶν δόματα πολλά ἀργύριον καὶ χρυσίον καὶ ὅπλα μετὰ πόλεων τετειχισμένων ἐν Ιουδα καὶ τὴν βασιλείαν ἔδωκεν τῷ Ιωραμ ὅτι οὗτος ὁ πρωτότοκος
BGT Nehemiah 10:37 καὶ τὰ πρωτότοκα υἱῶν ἡμῶν καὶ κτηνῶν ἡμῶν ὡς γέγραπται ἐν τῷ νόμῳ καὶ τὰ πρωτότοκα βοῶν ἡμῶν καὶ ποιμνίων ἡμῶν ἐνέγκαι εἰς οἶκον θεοῦ ἡμῶν τοῖς ἱερεῦσιν τοῖς λειτουργοῦσιν ἐν οἴκῳ θεοῦ ἡμῶν
BGT Tobit 5:14 καὶ εἶπεν αὐτῷ ὑγιαίνων ἔλθοις ἄδελφε καὶ μή μοι ὀργισθῇς ὅτι ἐζήτησα τὴν φυλήν σου καὶ τὴν πατριάν σου ἐπιγνῶναι καὶ σὺ τυγχάνεις ἀδελφός μου ἐκ τῆς καλῆς καὶ ἀγαθῆς γενεᾶς ἐπεγίνωσκον γὰρ ἐγὼ Ανανιαν καὶ Ιαθαν τοὺς υἱοὺς Σεμειου τοῦ μεγάλου ὡς ἐπορευόμεθα κοινῶς εἰς Ιεροσόλυμα προσκυνεῖν ἀναφέροντες τὰ πρωτότοκα καὶ τὰς δεκάτας τῶν γενημάτων καὶ οὐκ ἐπλανήθησαν ἐν τῇ πλάνῃ τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν ἐκ ῥίζης καλῆς εἶ ἄδελφε
BGT 4 Maccabees 15:18 οὐ μετέτρεψέν σε πρωτοτόκος ἀποπνέων οὐδὲ δεύτερος εἰς σὲ οἰκτρὸν βλέπων ἐν βασάνοις οὐ τρίτος ἀποψύχων
BGT Psalm 77:51 καὶ ἐπάταξεν πᾶν πρωτότοκον ἐν Αἰγύπτῳ ἀπαρχὴν τῶν πόνων αὐτῶν ἐν τοῖς σκηνώμασι Χαμ
BGT Psalm 88:28 κἀγὼ πρωτότοκον θήσομαι αὐτόν ὑψηλὸν παρὰ τοῖς βασιλεῦσιν τῆς γῆς
BGT Psalm 104:36 καὶ ἐπάταξεν πᾶν πρωτότοκον ἐν τῇ γῇ αὐτῶν ἀπαρχὴν παντὸς πόνου αὐτῶν
BGT Psalm 134:8 ὃς ἐπάταξεν τὰ πρωτότοκα Αἰγύπτου ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους
BGT Psalm 135:10 τῷ πατάξαντι Αἴγυπτον σὺν τοῖς πρωτοτόκοις αὐτῶν ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ
BGT Wisdom 18:13 πάντα γὰρ ἀπιστοῦντες διὰ τὰς φαρμακείας ἐπὶ τῷ τῶν πρωτοτόκων ὀλέθρῳ ὡμολόγησαν θεοῦ υἱὸν λαὸν εἶναι
BGT Psalms of Solomon 13:9 ὅτι νουθετήσει δίκαιον ὡς υἱὸν ἀγαπήσεως καὶ ἡ παιδεία αὐτοῦ ὡς πρωτοτόκου
BGT Psalms of Solomon 18:4 ἡ παιδεία σου ἐφ᾽ ἡμᾶς ὡς υἱὸν πρωτότοκον μονογενῆ ἀποστρέψαι ψυχὴν εὐήκοον ἀπὸ ἀμαθίας ἐν ἀγνοίᾳ
BGT Micah 6:7 εἰ προσδέξεται κύριος ἐν χιλιάσιν κριῶν ἢ ἐν μυριάσιν χειμάρρων πιόνων εἰ δῶ πρωτότοκά μου ἀσεβείας καρπὸν κοιλίας μου ὑπὲρ ἁμαρτίας ψυχῆς μου
BGT Zechariah 12:10 καὶ ἐκχεῶ ἐπὶ τὸν οἶκον Δαυιδ καὶ ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Ιερουσαλημ πνεῦμα χάριτος καὶ οἰκτιρμοῦ καὶ ἐπιβλέψονται πρός με ἀνθ᾽ ὧν κατωρχήσαντο καὶ κόψονται ἐπ᾽ αὐτὸν κοπετὸν ὡς ἐπ᾽ ἀγαπητὸν καὶ ὀδυνηθήσονται ὀδύνην ὡς ἐπὶ πρωτοτόκῳ
BGT Jeremiah 38:9 ἐν κλαυθμῷ ἐξῆλθον καὶ ἐν παρακλήσει ἀνάξω αὐτοὺς αὐλίζων ἐπὶ διώρυγας ὑδάτων ἐν ὁδῷ ὀρθῇ καὶ οὐ μὴ πλανηθῶσιν ἐν αὐτῇ ὅτι ἐγενόμην τῷ Ισραηλ εἰς πατέρα καὶ Εφραιμ πρωτότοκός μού ἐστιν
BGT Ezekiel 44:30 ἀπαρχαὶ πάντων καὶ τὰ πρωτότοκα πάντων καὶ τὰ ἀφαιρέματα πάντα ἐκ πάντων τῶν ἀπαρχῶν ὑμῶν τοῖς ἱερεῦσιν ἔσται καὶ τὰ πρωτογενήματα ὑμῶν δώσετε τῷ ἱερεῖ τοῦ θεῖναι εὐλογίας ὑμῶν ἐπὶ τοὺς οἴκους ὑμῶv

W wypadku Jezusa w roli pierworodnego znajdujemy takie oto oświadczenia (cytaty z PNŚ):

a. Pierworodny syn Jezus narodzony z Marii i Józefa w ziemskim ciele był ich synem i zarazem też pierwszym dzieckiem.

Ale z nią nie współżył, dopóki nie urodziła syna [pierworodnego], i nadał mu imię Jezus. (Mt 1:25)

I urodziła syna, pierworodnego, i owinęła go pasami płótna, i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca na kwaterze. Łk 2:7

W wersecie z Mateusza 1:25  termin prototokos omijają ważniejsze manuskrypty uncjalne, niemniej niektóre kodeksy je zawierają takie jak niżej:

Kodeks Waszyngtoński   

               

Kodeks Bezy wersje:  m-05; m-1141

Różnice w manuskryptach                    

c. Pierworodny pośród swoich anielskich duchowych braci.

Podobnie jak wyżej ta sama sytuacja z tą tylko różnicą, że w zestawieniu z aniołami wśród których zajmuje stanowisko znacznie wyższe niż oni. Dla lepszego naświetlenia  sprawy może warto zacytować cały 1 rozdział listu do Hebrajczyków:

1 Bóg, który dawno temu przy wielu okazjach i wieloma sposobami przemawiał do naszych praojców za pośrednictwem proroków
2 przy końcu tych dni przemówił do nas za pośrednictwem Syna, którego ustanowił dziedzicem wszystkiego i przez którego uczynił systemy rzeczy
3 On jest odbiciem chwały Boga i dokładnym wyobrażeniem samej jego istoty, on też podtrzymuje wszystko słowem jego mocy, a dokonawszy oczyszczenia za nasze grzechy, zasiadł po prawicy Majestatu w miejscach wyniosłych.
4 O tyle zatem stał się lepszy od aniołów, o ile odziedziczył imię wspanialsze od ich imienia.
5 Na przykład do któregoż z aniołów kiedykolwiek rzekł: „Ty jesteś moim synem; ja dzisiaj zostałem twoim ojcem”? I znowu: „Ja stanę się dla niego ojcem, a on stanie się dla mnie synem”?
6 Lecz gdy znowu wprowadza swego Pierworodnego na zamieszkaną ziemię, mówi: „I niech mu złożą hołd wszyscy aniołowie Boży”.
7 Ponadto w odniesieniu do aniołów mówi: „I aniołów swoich czyni duchami, a swoich sług publicznych płomieniem ognia”.
8 Natomiast w odniesieniu do Syna: „Bóg jest twoim tronem na wieki wieków, a berło twego królestwa jest berłem prostolinijności.
9 Umiłowałeś prawość, a znienawidziłeś bezprawie. Dlatego Bóg, twój Bóg, namaścił cię olejkiem radosnego uniesienia bardziej niż twoich towarzyszy”.
10 Oraz: „Tyś, Panie, na początku założył fundamenty ziemi i dziełem twoich rąk są niebiosa.
11 One zginą, ty zaś będziesz wciąż trwał; i jak szata wierzchnia wszystkie się zestarzeją,
12 a ty je zwiniesz jak okrycie, jak szatę wierzchnią; i zostaną zmienione, ale ty jesteś ten sam, a twoje lata nigdy nie przeminą”.
13 W odniesieniu zaś do któregoż z aniołów kiedykolwiek powiedział: „Siądź po mojej prawicy, aż położę twych nieprzyjaciół jako podnóżek dla twoich stóp”?
14 Czyż oni wszyscy nie są duchami do publicznej służby, posyłanymi w celu usługiwania tym, którzy mają odziedziczyć wybawienie?

Jak więc widać w wypadku Jezusa termin pierworodny ma wciąż takie samo znaczenie jak we wcześniej wspomnianych do tej pory miejscach. Wyraźnie rzuca się przy tym w oczy w całym 1 rodziale zestawienie go i porówanie do innych anielskich synów Bożych, jego duchowych braci spośród których jest najważniejszy, pierwszy.  Zatem i w tym znaczeniu pierworodny. Wchodzi w skład Bożej duchowej rodziny tak jak wszystkie inne niebiańskie stworzenie, i nic nie wskazuje na to by był w jakiś sposób mimo takiego wyróżnienia poza tą grupą. 

d. Pierworodny z umarłych.

Tutaj z kolei to oświadczenie z Kolosan 1:18 i Obj 1:5 niektórzy przeciwnicy ŚJ czy raczej naszej interpretacji tych wersetów, argumentują że to nie Chrystus był pierwszym (pierworodnym) z umarłych lecz Abel. Jednak zarzut ten  z pozoru błyskotliwy, jest albo świadomie zastosowaną tutaj zwinną manipulacją, albo wynika po prostu z nieznajomości faktów biblijnych i w gruncie rzeczy jest płytki. Dlaczego? Otóż dlatego, że owszem to Ablu Biblia mówi, że był on pierwszym człowiekiem który faktycznie poniósł śmierć, ale tutaj nie o takiego rodzaju zmartwychwstanie chodzi o jakim mowa ww.  tekstach. 

Jezus swoją śmiercią i dalszym zmartwychwstaniem jako pierwszy/pierwocina dopiero otworzył drogę innym swoim duchowym braciom mającym dostąpić tak jak on takiego samego zmartwychwstania – do nieśmiertelnego życia duchowego,  by być nowym stworzeniem. Potwierdzają to poniższe fragmenty które nie pozostawiają co do tego żadnej wątpliwości, a żeby było raźniej to tekst grecki zamieszczam z  katolickiej interlinnii Vocatio i mojej ulubionej 😉

                               

            

że Chrystus musiał cierpieć i że jako pierwszy, który miał zostać wskrzeszony z martwych, będzie ogłaszał światło zarówno temu ludowi, jak i narodom Dz 26:23

Teraz jednak Chrystus jest wskrzeszony z martwych — pierwocina tych, którzy zapadli w sen śmierci. 21 Skoro bowiem śmierć jest przez człowieka, to i zmartwychwstanie umarłych jest przez człowieka. 22 Bo jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy zostaną ożywieni. 23 Ale każdy we własnym szeregu: Chrystus jako pierwocina, potem ci, którzy należą do Chrystusa, podczas jego obecności 1Ko 15:20-23

Dlatego nie dziwią słowa Pawła z Kol 1:18 gdy zastosował on termin „prototokos” = „pierworodny”  dokładnie w takim samym sensie jak wyżej w wersecie 15, czyli nie jako pierworodny będący jakby „ponad” czy „wobec” wszystkich umarłych (18)/stworzenia (15), ale właśnie zawierający się w tej grupie zmartwychwstałych spośród których Chrystus jest nie tylko pierworodny co do rangi, ale też co do czasu stąd „pierwociną” i „początkiem”, tak aby mógł być pierwszym we wszystkim, zarówno pośród umarłych jak też stworzeń. Takie znaczenie pierworodnego w sensie początku i zwierającego się w jakiejś grupie wynika także z Obj 3:14 gdzie określono tam P. Jezusa początkiem stworzenia Bożego, co zaraz zostanie omówione kawałek dalej.

On jest początkiem, pierworodnym z umarłych, aby mógł się stać pierwszym we wszystkim (Kol 1:18)

             

Wszystkie te 4 określenia:

• początek
• pierworodny
• pierwszy 
• pierwocina 

użyte  w tekstach ap. Pawła i powiązane ze zmartwychwstaniem Chrystusa właściwie same bez dodatkowych pomocy wytyczają definicję słowa pierworodny. 

Z samego chociażby tylko Kol 1:18 wynika że pierworodny to w wypadku Jezusa również  początek więc i pierwszeństwo w sensie czasu. 

Podobnie jest w Obj 1:5 i 1:17 przy czym w tym drugim wersecie mimo iż wszystkie ważniejsze kodeksy greckie stosują „protos” = „pierwszy”, to Aleksandryjski (A) ma tam „pierworodny i ostatni”, co ponownie tylko potwierdza że  „prototokos” w wypadku Jezusa oznacza pierworodnego=pierwszego w sensie czasu jak i rangi.

Kodeks Aleksandryjski (A)  ok. V w. ne

         

Biblia sama się tłumaczy, więc po co filozofować i dodawać do tego jeszcze jakieś własne fantazje, że niby pierworodny to pierworodny ale nie taki pierworodny co to jest faktycznie pierworodny prawdziwie, tylko taki inny pierworodny jakim się che go widzieć czyli w końcu, wychodzi  że niepierworodny,bo nie pasuje do z góry przyjętego założenia rzeczników Trójcy wg. których Jezus nie może być stworzeniem tylko Stwórcą. I po co tak sobie utrudniać życie jeśli Bóg tego wcale nie wymaga.

e. Pierworodny wszelkiego stworzenia

Analogicznie jak wyżej tak i tutaj jest ta sama historia. Nic nie upoważnia do tego by nadać miano „pierworodnemu całego stworzenia” jakieś inne wyższe metaforyczne znaczenie, tak żeby  jakimś sposobem mogło to sugerować bycie „ponad całym stworzeniem” czy „wobec całego stworzenia” w sensie że poza tym zbiorem, gdyż tekst  -jak można to obejrzeć na fotokopiach powyżej i niżej -takiej myśli po prostu nie zawiera.  

W tych wypadkach o których tu mówimy i dotyczących Chrystusa i tak nic przez to się nie zmieni. Jezus nadal jako pierworodny będzie zawsze zawierał się w danej całości jakichś osób lub rzeczy, żeby mógł być  pomiędzy nimi najważniejszym czyli pierworodnym, gdyż inaczej wobec kogo będzie pierworodnym jeśli będzie poza tym zbiorem? To tak jak w rodzinie, jest pierworodny, niekoniecznie najstarszy, jednak dziedziczy podwójny dział lub ma jakieś specjalne przywileje, ale względem innych braci, a nie np. drzew czy ptaków o ile mowa o żywych stworzeniach, ma jak sama nazwa wskazuje związek z rodzeniem/stworzeniem/wydaniem na świat.. Definiowanie tego słowa z Kol 1:15 w inny sposób będzie już tylko nadinterpretacją, zmianą pierwotnego tekstu i wprowadzaniem czytelników PŚ w błąd.

                               

                

W przypadku Pana Jezusa tak się akurat składa że mają zastosowanie wszystkie te odcienie znaczeniowe jakie nadaje temu wyrazowi  Biblia, bowiem to ona tak naprawdę je definiuje jako najważniejszy słownik, a nie jakieś podszykowane na potrzeby danej doktryny.

W kodeksach które zawieraja werset z Kol 1:15 nie znajdujemy istotnych różnic i wszystkie oddaja zgodnie fraze prototokos pases ktizeos jako pieroworodny wszelkiego/całego stworzenia. Żaden z nich nie zawiera zwrotu „wobec” lub „nad” wszelkiego stworzenia, które niektóre przekłady w sposób nieuprawniony próbują przemycić do tłumaczonego tekstu.

Przykładowy manuskrypt Synajski i pozostałe

                

•  Kodeks Boernerianus, IX ne –   ο εστιν εικων του Θ̅Υ̅ του αορατου πρωτοτοκος πασης κτεισεως
•  Kodeks Synajski,  IV ne –   ος εστιν εικων του Θ̅Υ̅ του αορατου πρωτοτοκος πασης κτισεως
•  Kodeks Aleksandryjski, V ne –   [ος εσ]τιν εικων του Θ̅Υ̅ του αο[ρατο]υ πρωτοτοκος πασης κτι[σεω]ς 
•  Kodeks Watykaśski, IV ne  –   ος εστιν εικων του Θ̅Υ̅ του αορατου πρωτοτοκος πασης κτισεως

Całkiem zatem słusznie tłumaczy ten tekst grecki na j. polski Przekład Nowego Świata w przeciwieństwie do Biblii Tysiąclecia czy przekładzie KUL gdzie pokrętnie go zmanipulowano przez dodanie wyrazu „wobec”.

On jest obrazem Boga niewidzialnego 

Pierworodnym wobec każdego stworzenia

 On jest obrazem niewidzialnego Boga
 pierworodnym wszelkiego stworzenia

I tu już nawet  nie chodzi o to jak niektórzy mówią  że gr. „prototokos” =”pierworodny” może  oznaczać kogoś najważniejszego rangą i nie zawsze pierwszego w kolejce, przecierającego jakby szlak innym i przez to może być  najważniejszym, bo i rzeczywiście takie znaczenie też ma. I Chrystusa faktycznie można w Kolosan 1:15 określić  mianem mediatora czy odkupiciela, a nawet współtwórcy „wszelkiego stworzenia”, będącego tym samym w takim sensie ponad nim czy wobec niego. Jednak z jednym wyjątkiem że prócz Boga. Dlaczego tak mówimy? Prawdą jest że jak czytamy w Kol 1:16  [gr. en auto] „w nim”  lub „przez niego”, „dzięki niemu” wszystko zostało stworzone, i gdyby tylko na tym jednym teście się zatrzymać i budować definicję pierworodnego, wówczas może brać pokusa aby Jezusa jako „pierworodnego wszelkiego stworzenia” określić mianem Boga i Stwórcy. 

Gdyby przemyśleć sprawę dokładnie to okazuje, się że z pewnego punktu widzenia można nawet w stosunku  do Pana Jezusa zastosować „prototokos/pierworodny” tutaj w Kol 1:15 , 16  przenośnie w znaczeniu „Władcy” czy „Odkupiciela” całego stworzenia, z przyzwolenia Bożego, gdyż wszystko co Ojca jest też jego. Chrystus nabył prawo własności do wszelkiego stworzenia za przyzwoleniem Bożym, z racji tego jest najważniejszy wobec tego stworzenia, lecz wciąż nie poza tym stworzeniem. Tak jak pierworodny w ziemskiej rodzinie w jakiś sposób góruje nad resztą braci.  Przykładem tego może być pierworodny syn Jakuba, Józef kiedy we śnie ujrzał jak pozostali bracia kłaniali się mu przestawieni przez snopki zboża. Tak też Jezusowi oddaje hołd wszelkie stworzenie czy to w „niebie czy na ziemi”, lecz wcale nie wyklucza go to tym samym z roli stworzenia i nie musi czynić Stwórcą.

Przemawia za tym kilka faktów, w rezultacie czyniąc go co jedynie w jakimś sensie ‚współtwórcą’  oraz pierwszym stworzeniem Bożym dzięki któremu pod okiem jego Ojca powstało wszystko, dlatego „wszystko inne” jak w Kol 1 :16. ale prócz Boga 1 Kor 15:27,28.

W Leksykonie biblijnym pt. „Wnikliwe Poznawanie Pism” zauważono na ten temat:

Nie jest współstwórcą. Udział w dziele stwórczym nie oznacza jednak, że Syn był współstwórcą, stojącym na równi z Ojcem. Moc stwórcza pochodziła od Boga, władającego swym świętym duchem, czyli czynną siłą (Rdz 1:2; Ps 33:6). A skoro Jehowa jest Źródłem wszelkiego życia, to właśnie Jemu zawdzięczają swe istnienie wszystkie żywe stworzenia, widzialne i niewidzialne (Ps 36:9). Syn nie był więc współstwórcą, ale raczej wykonawcą lub narzędziem, którym się posłużył Jehowa jako Stwórca. Sam Jezus przypisał dzieło stwórcze Bogu i podobnie czyni całe Pismo Święte (Mt 19:4-6)

Akt stwarzania, czyli powołania kogoś lub czegoś do istnienia. Tym samym słowem określa się także to, co zostało stworzone albo zaczęło istnieć. Zarówno hebrajski wyraz baráʼ, jak i grecki ktízo, tłumaczone na „stworzyć”, są używane jedynie w odniesieniu do stwarzania przez Boga.

Pismo Święte w wielu miejscach ukazuje Jehowę Boga jako Stwórcę. To On jest „Stwórcą niebios, (…) który ukształtował ziemię i który ją uczynił” (Iz 45:18). Jest „Twórcą gór i Stworzycielem wiatru” (Am 4:13), a także Tym, który „uczynił niebo i ziemię, i morze, i wszystko, co w nich jest” (Dz 4:24; 14:15; 17:24). ‛Bóg stworzył wszystko’ (Ef 3:9). Jezus Chrystus podkreślił, że stworzył On również dwoje pierwszych ludzi i uczynił ich mężczyzną i kobietą (Mt 19:4; Mk 10:6). Dlatego słusznie jest nazywany „Stwórcą” i tylko Jemu przysługuje ten tytuł (Iz 40:28).

„Wszystko zaistniało i zostało stworzone” z woli Bożej (Obj 4:11). Jehowa, który istnieje od wieczności, przed rozpoczęciem stwarzania był zupełnie sam (Ps 90:1, 2; 1Tm 1:17).

Chociaż Jehowa, będący istotą duchową (Jn 4:24; 2Ko 3:17), istniał zawsze, nie można tego powiedzieć o materii, stanowiącej budulec wszechświata. Do stworzenia fizycznych niebios i ziemi Bóg nie użył więc materii już istniejącej. Wynika to z Rodzaju 1:1, gdzie oświadczono: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię”. Gdyby materia była od zawsze, nie można by przecież powiedzieć, że twory materialne powstały „na początku”. Po stworzeniu naszej planety Bóg ukształtował też „z ziemi wszelkie dzikie zwierzę polne i wszelkie latające stworzenie niebios” (Rdz 2:19). Ukształtował również człowieka „z prochu ziemi” i tchnął w jego nozdrza dech życia, dzięki czemu stał się on duszą żyjącą (Rdz 2:7).

W Psalmie 33:6 słusznie powiedziano: „Słowem Jehowy zostały uczynione niebiosa, a duchem jego ust cały ich zastęp”. Kiedy ziemia była jeszcze „bezkształtna i pusta”, a „ciemność panowała na powierzchni głębiny wodnej”, nad powierzchnią wód przemieszczała się tu i tam czynna siła Boża (Rdz 1:2). A zatem do realizacji swych zamierzeń stwórczych Bóg posłużył się swoją czynną siłą, czyli „duchem” (hebr. rúach). Jego dzieła świadczą nie tylko o Jego mocy, ale też o boskości (Jer 10:12; Rz 1:19, 20). Ponadto potwierdzają, że Jehowa „nie jest Bogiem nieporządku, lecz pokoju” (1Ko 14:33), wyróżnia je bowiem porządek, a nie chaos czy przypadkowość. Jehowa zwrócił na to uwagę Hioba, gdy przypomniał mu o konkretnych krokach związanych z zakładaniem ziemi i ‛zamknięciem morza wrotami’ oraz o istnieniu „ustaw niebios” (Hi 38:1, 4-11, 31-33). Poza tym wszystkie ‛poczynania Boga’, a więc także Jego dzieła stwórcze, są doskonałe (Pwt 32:4; Kzn 3:14).

Pierwszym stworzeniem Jehowy był Jego „jednorodzony Syn” (Jn 3:16), „początek stworzenia Bożego” (Obj 3:14). Jehowa posłużył się tym „pierworodnym wszelkiego stworzenia”, gdy stwarzał wszystko inne w niebiosach i na ziemi — to, „co widzialne i co niewidzialne” (Kol 1:15-17). W swym natchnionym sprawozdaniu Jan nazwał tego Syna Słowem i powiedział, że „wszystko zaczęło istnieć przez niego, a bez niego nic nie zaczęło istnieć”; następnie oznajmił, iż „Słowo stał się ciałem”, i utożsamił go z Jezusem Chrystusem (Jn 1:1-4, 10, 14, 17). On sam zaś, występując jako uosobiona mądrość, oświadczył: „Jehowa mnie utworzył jako początek swej drogi”, po czym wspomniał o swej funkcji „mistrzowskiego wykonawcy” u boku Boga i Stwórcy, Jehowy (Prz 8:12, 22-31). Skoro ten jednorodzony Syn Boży tak ściśle współpracował z Jehową podczas stwarzania, a ponadto jest „obrazem niewidzialnego Boga” (Kol 1:15; 2Ko 4:4), więc najwyraźniej to właśnie do niego Jehowa powiedział: „Uczyńmy człowieka na nasz obraz” (Rdz 1:26).

Po stworzeniu swego jednorodzonego Syna Jehowa przy jego współudziale powołał do istnienia niebiańskich aniołów. Uczynił to jeszcze przed uformowaniem ziemi, co wynika z Jego wypowiedzi do Hioba: „Gdzieżeś był, gdy zakładałem ziemię (…), gdy wespół radośnie wołały gwiazdy poranne i zaczęli z uznaniem wykrzykiwać wszyscy synowie Boży?” (Hi 38:4-7). Dopiero po stworzeniu tych niebiańskich istot duchowych pojawiły się fizyczne niebiosa, ziemia i wszystkie inne materialne twory. Ponieważ najważniejszą rolę w całym tym procesie odgrywał Jehowa, więc właśnie Jemu przypisuje się chwałę za wszystko, co zostało stworzone (Neh 9:6; Ps 136:1, 5-9).

Pismo Święte oznajmia: „Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię”, ale nie precyzuje czasu tych wydarzeń (Rdz 1:1). Wyrażenie „na początku” jest zatem poprawne bez względu na to, od jak dawna zdaniem naukowców istnieje nasz glob, pozostałe planety oraz inne ciała niebieskie. Materialne niebiosa i ziemia mogły zostać stworzone miliardy lat temu.

Kontekst  innych miejsc Biblii ściśle z tym związanych  

gdzie apostoł Paweł miano Stwórcy wszystkich rzeczy przypisuje nie Jezusowi, lecz Jehowie  Bogu Ojcu.

On jest obrazem Boga niewidzialnego – Pierworodnym wobec każdego stworzenia, (16) bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone. (17) On jest przed wszystkim i wszystko w Nim ma istnienie.  Kol 1:16, 17

dla nas istnieje tylko jeden Bóg, Ojciec, od którego wszystko pochodzi i dla którego my istniejemy, oraz jeden Pan, Jezus Chrystus, przez którego wszystko się stało i dzięki któremu także my jesteśmy. 1 Kor 8:6

Wszystko bowiem jest od Niego i przez Niego, i dla Niego. Jemu niech będzie chwała na wieki. Amen. Rz 11:36

Dzięki niemu bowiem mamy życie i poruszamy się, i istniejemy, jak to rzekli nawet niektórzy z waszych poetów: ‚Bo jesteśmy też jego potomstwem. Dz 17:28

 Wielokrotnie i na różne sposoby przemawiał niegdyś Bóg do ojców przez proroków, (2) a w tych ostatecznych dniach przemówił do nas przez Syna. Jego to ustanowił dziedzicem wszystkich rzeczy, przez Niego też stworzył wszechświat. (3) Ten /Syn/, który jest odblaskiem Jego chwały i odbiciem Jego istoty, podtrzymuje wszystko słowem swej potęgi, a dokonawszy oczyszczenia z grzechów, zasiadł po prawicy Majestatu na wysokościach. Hebr 1:1,2

Wszystko bowiem rzucił pod stopy Jego. Kiedy się mówi, że wszystko jest poddane, znaczy to, że z wyjątkiem Tego [Boga], który mu wszystko poddał. (28) A gdy już wszystko zostanie Mu poddane, wtedy i sam Syn zostanie poddany Temu, który Synowi poddał wszystko, aby Bóg był wszystkim we wszystkich 1 Kor 15:27, 28.

Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo. (2) Ono było na początku u Boga. (3) Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało J 1:1-3

Dlatego najpierw Jehowa Bóg dał życie Jezusowi a następnie dzięki niemu stwarzał już wszystko inne oraz ustanowił go nad wszystkim. Mimo tak wielkiej roli w stwarzaniu jaką otrzymał od Ojca, oraz nadaniu mu ‚imienia ponad wszelkie imię’ Jezus będzie co najwyżej Panem, ale wciąż ku chwale swego Ojca i  życiodawcy.

Jak mnie posłał żyjący Ojciec i ja żyję dzięki Ojcu, tak też ten, kto mnie spożywa, właśnie ten będzie żył dzięki mnie Jana 6:57

Dlatego też Bóg wyniósł go na wyższe stanowisko i życzliwie dał mu imię, które przewyższa wszelkie inne imię, żeby w imię Jezusa zgięło się wszelkie kolano tych w niebie i tych na ziemi, i tych pod ziemią i żeby wszelki język otwarcie uznał, że Jezus Chrystus jest Panem ku chwale Boga, Ojca  Flp 2:9-11

Jezus sam siebie nie wywyższył, gdyby był Bogiem wówczas takie określenie nie miałoby najmniejszego sensu. Wywyższył go Bóg i jego Bóg. Stąd Bogiem być nie może.

Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana, Jezusa Chrystusa, Ojciec tkliwych zmiłowań i Bóg wszelkiego pocieszenia 2Ko 1:3

Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana, Jezusa Chrystusa Ef 1:3

Jezus powiedział jej: „Przestań się mnie kurczowo trzymać. Jeszcze bowiem nie wstąpiłem do Ojca. Ale idź do moich braci i powiedz im: ‚Wstępuję do Ojca mego i Ojca waszego oraz do Boga mego i Boga waszego Jan 20:17

Jak więc widzisz, z samej Biblii tylko, tym który stworzył wszystko jest sam Bóg i uczynił to „za pośrednictwem”, czyli „przez”  Chrystusa jak czytamy w Hebr 1:,2 i 1 Kor 8:6. Wobec tego początkową frazę „w nim” z Kol 1:16 należy w świetle tych tekstów rozumieć jako „przez niego”, „dzięki niemu” albo „za jego pośrednictwem”.

Wyraz gr. „panta” = „wszystko” ma się rozumieć, że z wyjątkiem samego Pana Boga, gdyż Jezus nim ani nie jest, anii też  i nigdy nie będzie, co najwyżej jest Jego odbiciem, obrazem.  Obraz to nie sama istota którą on przedstawia czy przybliża.

Dlatego Jezus jest pierworodnym z wszystkich innych rzeczy stworzonych przez siebie, z polecenia Bożego, jak też  pierwszym, pierworodnym i jednorodzonym Synem (J 1:14, 18) Boga stworzonym bezpośrednio przez Niego. Samo określenie „Syn” daje już do myślenia i wskazuje na początek wskutek narodzin, zaistnienia  kiedyś w czasie.

Naturalne użycie 

wyrazu „pierworodny” w Kol 1:15 i 18 a także w całej Biblii, nie daje żadnych podstaw do tego żeby nadać mu inny niż zwyczajowy sens, czyli że pierworodny to pierwszy urodzony lub najważniejszy wśród innych. Ze względu na mocniejsze odniesienie oraz nacisk w znaczeniu „pierworodny”  położony bardziej w sensie stworzenia niż Stwórcy wobec Jezusa. Dodatkowo też z racji tego iż Biblia wiąże z nim takie określenia jak „pierworodny Syn”, „jednorodzony Syn”/”jedyne dziecko”, „początek”, „pierwszy” względem stworzenia i wszystkich rzeczy, co ma przecież związek z rodzeniem, zaistnieniem kiedyś w strumieniu czasu. Nie można być nazwanym synem, lub jednorodzonym czy pierworodnym synem i zaistnieć będąc bez ojca i urodzenia się. 

Leksykalna semantyka

użycie frazy „πρωτότοκος πάσης κτίσεως/prototokos pases ktisesos” = „początek stworzenia Bożego” w Kol 1:15 w formie dopełniacza cząstkowego o charakterze przymiotnikowym jest dwuznaczny i może być czymkolwiek,  ale czyni ów „prototokos” pierworodnym z szeregu wielu innych rzeczy stworzonych. 

I tak:

Pierworodny Izraela to jeden z synów Izraela
Pierworodny faraona to ktoś z rodziny faraona
Pierworodne ze zwierząt są zwierzętami
Pierworodny syn Jezus z Marii i Józefa jest ich synem
Pierworodny pośród wielu swoich braci Jezus jest ich bratem podbnie jak oni
Pierworodny z umarłych także zalicza się do tej grupy będących kiedyś martwymi
Pierworodny wszelkiego stworzenia jest również stworzeniem

DR JASON BEDUHN W 1998 ODNOŚNIE WYRAŻENIA „PIERWORODNY WSZELKIEGO STWORZENIA” W LIŚCIE DO BIURA GŁÓWNEGO ŚWIADKÓW JEHOWY:

„W KOL 1:15-18 DOBRALIŚCIE TUTAJ PRECYZYJNIE KLUCZ DO ZROZUMIENIA TEJ SENTENCJI. PRZEZ NAZWANIE JEZUSA „PIERWORODNYM WSZELKIEGO STWORZENIA W W.15, PAWEŁ NIEWĄTPLIWIE IDENTYFIKUJE CHRYSTUSA Z CZĘŚCIĄ STWORZENIA BOŻEGO. ZDUMIEWAJĄCE JEST ŻE WIĘKSZOŚĆ CHRZEŚCIJAN PRZEMILCZA TEN FAKT. JAKO ŚJ WSTAWILIŚCIE KILKA RAZY SŁOWO [INNE] TROCHĘ NIEZGRABNIE, ALE POD WZGLĘDEM TREŚCI I ZNACZENIA TEGO FRAGMENTU IDEALNIE POPRAWNIE. PAWEŁ NIE TWIERDZIŁ ŻE CHRYSTUS STWORZYŁ SIEBIE I ON OCZYWIŚCIE NIE STWORZYŁ BOGA; RACZEJ JEST POŚREDNIKIEM WSZYSTKIEGO STWORZENIA. DODAM ŻE CHRYSTUS JEST TUTAJ ZARÓWNO, CZĘŚCIĄ STWORZENIA I TWÓRCĄ. TO NIE JEST PROSTE ALBO/ALBO TO JAK FAWORYZUJE TO NOWOCZESNE CHRZEŚCIJAŃSTWO”

PR. C.F.D. MOULE W IN THE EPISTLES OF PAUL THE APOSTLE TO THE COLOSSIANS AND TO PHILEMON: AN INTRODUCTION AND COMMENTARY (CAMBRIDGE GREEK TESTAMENT COMMENTARY, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS, 1957, PAGES 63, 64):

„[PROTOTOKOS PASES KTISEOS]. JEŻELI FRAZĘ TĘ ZINTERPRETOWAĆ BEZ ODNIESIENIA DO KONTEKSTU ORAZ INNYCH OŚWIADCZEŃ A. PAWŁA NA TEMAT CHRYSTUSA, WÓWCZAS NATURALNYM ZROZUMIENIEM TYCH SŁÓW OPISUJĄCYCH CHRYSTUSA BĘDZIE, ŻE ZAWIERA SIĘ ON W INNYCH RZECZACH STWORZONYCH JAK ‚NAJSTARSZY’ Z ‚RODZINY’: W RZYM. 8. 29 [PROTOTOKOS] WYRAŻA PODOBNY SENS…”

THE NEW THAYER’S GREEK-ENGLISH LEXICON HERE W UWADZE DO KOLOSAN 1:15 W ZWIĄZKU Z TERMINEM „PROTOTOKOS” ZAUWAŻA:

„CHRYSTUSA NAZWANO [PROTOTOKOS PASES KTISEOS](W FORMIE DOPEŁNIACZA CZĄSTKOWEGO, GEN.PARTITIVE]…JAK W RODZ IV.4;…PWT .XII.17;…WJ .XXII.29..”

THE EPISTLES OF PAUL TO THE COLOSSIANS AND PHILEMON, AN INTRODUCTION AND COMMENTARY, THE REV. H.M.CARSON, TYNDALE PRESS, 1ST EDITION, 1960, PAGE 42.

„CHRYSTUS JEST NA SZCZYCIE STWORZENIA, ALE WCIĄŻ STWORZENIEM…ZATEM ZWROT ‚WSZYSTKIEGO STWORZENIA’ MÓGŁBY BYĆ SUMĄ WSZYSTKIEGO CZYM JEST PIERWORODNY SYN I WÓWCZAS OKREŚLAŁ BY TO DOPEŁNIACZ CZĄSTKOWY”

ROLF FURULI

„JEZUS NIE JEST NIGDZIE W NT NAZYWANY `STWÓRCĄ`. W KOLOSAN 1:16 ZNAJDUJEMY PRZYIMEK EN („W”, „DZIĘKI KTÓREMU”, “PRZEZ ŚRODKI”). PRZYIMEK „AUTO” („NIM”, W CELOWNIKU). WIĘKSZOŚCI Z 74 PRZYPADKÓW TEJ FRAZY „EN AUTO” („W NIM”) Z NT ZACHODZI W CELOWNIKU, I ODNOSI SIĘ TO DO KOGOŚ LUB CZEGOŚ BĘDĄCEGO W JAKIMŚ MIEJSCU. W OSTATNIEJ CZĘŚCI WIERSZA 16 ZNAJDUJEMY PRZYIMEK „DIA” („PRZEZ”), KTÓRY ŁĄCZY SIĘ Z „AUTOU” („NIM”) W DOPEŁNIACZU. TO JEST TYPOWE OZNAKOWANIE POŚREDNIEGO SPRAWCY, WIĘC TO MUSI BYĆ SPOSÓB, W JAKI JEZUS POWINIEN ZOSTAĆ TUTAJ ROZPATRYWANY.

KONTEKST POTWIERDZA, ŻE TO BÓG JEST BEZPOŚREDNIM SPRAWCĄ W CZASOWNIKU BIERNYM KTÓRY MÓWI O TWORZENIU. A CZY JEZUS JEST POŚREDNIM AGENTEM? DOKŁADNIE TAK. W KOLOSAN 1:12 WSPOMNIANY JEST „OJCIEC” I DZIAŁA PRZEZ WIERSZ 20.. WIDAĆ GO TEŻ W V 19, GDZIE TERMIN   BÓG Z CZASOWNIKIEM I TO JEST SZCZEGÓLNIE OCZYWISTE W V 20, PONIEWAŻ TU ZARÓWNO BEZPOŚREDNI SPRAWCA (BÓG) , JAK I POŚREDNI SPRAWCA (JEZUS) JEST WSPOMNIANY. MÓWI, ABY BYŁO POJEDNANIE   (DIA) „PRZEZ” JEZUS I „DO” (EIS) BOGA. TA SAM MYŚL JEST WYRAŻONA W 22.. AKTYWNY CZASOWNIK „POJEDNAĆ” JEST PRZYPISANY „BOGU”. POŚREDNIKIEM JEST JEZUS, PONIEWAŻ JEST POWIEDZIANE, ŻE POJEDNANIE NASTĄPIŁO „W NIM, PRZEZ ŚRODKI, DZIĘKI,” (EN) CZYLI DZIĘKI JEGO FIZYCZNEMU CIAŁU I (DIA) „PRZEZ” JEGO ŚMIERĆ.”

Jak czytamy o tym w identycznym sensie w Septuagincie w poniższych przykładach, gdzie „prototokos” jest użyty właśnie w formie „dopełniacza cząstkowego”, który określa „pierworodnych” tam wymienionych jako zawsze zawierających się w jakiejś grupie ludzi bądź zwierząt. Septuaginta zawiera 27 (za Furulim) takich miejsc.   Oto one:

Rodz 4:4; 25:13
Wj 11:5; 13:13, 15; 22:29; 34:19, 19 ;34:20 ,20
Lb 3:40, 41, 41; 3:45, 46, 50; 8:16; 18:15, 15
Pwt 12:6, 17; 14:23; 15:19
Neh 10:37, 37
Eze 44:30

          Rodzaju 4:4, pierworodne z owiec

                         

Wj 22:29,  pierworodny z synów

                        

Pwt 12:17, pierworodne ze stada i owiec

                          

Użycie powyżej „prototokos” w 3 przykładowych przypadkach z tych 24 w dopełniaczu cząstkowym (kogo czego?, z czego?) czyli w takiej samej konstrukcji gramatycznej jaką znajdujemy w Kol 1:15, nie jest tym samym co zastosowanie jej w sensie orzekającym w postaci zaimka dzierżawczego, jak w przypadku z Wj 4:22, gdzie Jehowa stwierdza tam, że Izrael jest jego pierworodnym, dokładnie: „Syn mój pierworodny Izrael” albo „Moim pierworodnym synem jest Izrael.”

                          

I kolejne 42 przykłady użycia „pierworodny” w takiej konstrukcji, która mimo to nic nie zmienia i mimo że jest to dopełniacz własnościowy jak „mój syn” sugeruje nadal członkostwo z jakiejś grupy. W ST tylko takie dwa rodzaje dopełniacza można uświadczyć:

Rodz 49:3
Wyj 4:22, 23; 6:14; 11:5
Lb 1:20; 18:17, 17, 17; 26:5
Pwt 21:15, 16, 17; 33:17; Sędz 8:20; 2 Sam 3:2; 2 Sam 13:21; 1 Krl 16:34
1 Krn 1:29; 2:3, 13; 2:25, 25, 27, 42, 50; 3:1, 15; 4:4; 5:1, 3; 8:1, 30, 38, 39; 9:5, 31, 36, 44; 26:2
Psalm 134:8
Mich 6:7
Jer 38:9

Jeśli chodzi o werset z Wyj 4:22, to tutaj nie nie mamy do czynienia z wyrażeniem w cząstkowym dopełniaczu. „Izraelowi” dano jego istnienie przez Jehowę w ramach pewnej ‚kategorii’, tzn. że to miało początek istnienia, więc „Izrael” był jego pierwszym narodem (stąd „pierworodnym” ma czasowe znaczenie) i tak słusznie wyznacza mu symboliczny wydźwięk jako „pierworodny syn”. To jest przenośne zastosowanie „prototokos” na bazie dosłownego. Tak jak w Psalmie Bóg pisze o Dawidzie jego „pierworodnym wśród królów”. Język Kol 1:15 natomiast nie jest figuratywny, ale naprawdę znaczy, że Syn jest „pierworodnym stworzenia”. Zatem przykład z Wj 4:22, i podobne w Kpł 25:19; Ps 67:6; 89:27; Jer 25:30; Joela 2:11 nic nie zmieniają, jeśli chodzi o lingwistyczne zasady i stałe użytkowanie terminu „pierworodny”, bo jak tam tak i tu Chrystus czy Dawid są jedynie najwięksi rangą, ale pośród innych narodów bądź królów. Nie da się inaczej tego zastosować w wymiarze jakiejś zasady mającej odnosić się do Wszechmocnego Boga czy wyłączyć „pierworodnych” z grupy innych wobec której są oni właśnie takimi. Po prostu krótko mówiąc w PŚ nie znajdujemy takiego zastosowania terminu „prototokos”, stąd pozostaje przyjąć naturalną jego definicję i normalny odczyt, nawet gdy użyto go w sensie symbolicznym.

Bezpośredni kontekst Kol 1:15, 

który ma ścisły związek „pierworodnego stworzenia” z „początkiem stworzenia”  Obj 3:14, oraz dodatkowo w połączeniu z „pierworodnym i początkiem z umarłych”, jednoznacznie wskazuje na czasowy charakter  i jeśli co do rangi , to nadal wśród takich rzeczy stworzonych (tak jak Jezus ‚pierw. z umarłych’ był umarłym wśród umarłych, tak też analogicznie ‚pierw. stworzenia’ jest nim pośród stworzeń sam będąc stworzeniem).  Z kontekstu całego 1 rozdziału listu do Kolosan wynika że określenie „prototokos” w stosunku do Jezusa nie czyni go Stwórcą lecz jedynie pośrednikiem w pojednaniu między Bogiem a ludźmi. I tak już w 3 wer. czytamy, że „Ojcem Pana Jezusa jest Bóg” a nie on sam.

Dziękujemy Bogu, Ojcu naszego Pana, Jezusa Chrystusa, zawsze, gdy się za was modlimy

Dalej w 13,14 mówi, że to

„On [Bóg] wyzwolił nas i przeniósł do królestwa swego umiłowanego Syna  i poprzez którego mamy uwolnienie na podstawie okupu”.

W 15 stym Jezus nie jest Bogiem lecz najwyżej „obrazem Boga” tak jak Bogiem nie był też Adam mimo że na „obraz Boży uczyniony” (Rodz 1:27) i odbijający Jego chwałę. Jezus odbija tę chwałę w pełni należnej ‚pierworodnemu wszelkiego stworzenia”.

Stąd dalsze wersety 19- 21 wskazują na rolę pośrednika w osobie P. Jezusa w pojednaniu między Bogiem a ludźmi, ale zauważmy że to nie Jezus w „nim” czy w „sobie” jedna wszystko tylko Bóg Ojciec poprzez niego. 

ponieważ Bóg uznał za dobre, żeby w nim zamieszkała cała pełnia 20 i żeby przez niego na nowo pojednać ze sobą wszystko inne — czy to, co na ziemi, czy to, co w niebiosach — wprowadzając pokój przez krew, którą on przelał na palu męki. Kol 1:19, 20

W końcowych wersetach 26,27 Paweł dodatkowo oznajmia, że ‚Chrystus jest świętą tajemnicą Bożą zakrytą przez minione wieki, a teraz ujawnioną jego świętym’, przez którego Bóg daje się poznać wszystkim ludziom, aby ze sobą ich pojednać. 

Nigdzie w Biblii 

i literaturze greckiej nie zastosowano  „prototokos” w odniesieniu do Boga lub Bóstwa będącego nad stworzeniem,  i zawsze ma ono rodzinne znaczenie.

f.  Początek stworzenia Bożego w Objawieniu 3:14  a Kol 1:15, 18

Żeby poprawnie zrozumieć sens gr. terminu „prototokos” zastosowanego w Biblii do Chrystusa, trzeba koniecznie wziąć pod uwagę również inne wersety, w których do opisu tej samej myśli użyto  nieco odmiennych ale podobnych określeń, poszerzających lub zawężających w ten sposób jego obszar znaczeniowy. Takimi wspólnymi tekstami są właśnie omówione wcześniej Kol 1:15, 18 i dodatkowy Obj 3:14.

On jest obrazem niewidzialnego Boga, pierworodnym wszelkiego stworzenia (Kol 1:15)
i on jest głową ciała, zboru. On jest początkiem, pierworodnym z umarłych, aby mógł się stać pierwszym we wszystkim (Kol 1:18)

A do anioła zboru w Laodycei napisz: To mówi Amen, świadek wierny i prawdziwy, początek stworzenia Bożego Obj 3:14

I co z tego wynika? Otóż od razu rzuca się w oczy jedna wspólna cecha charakterystyczna zawarta w tych 3 wersetach, mianowicie że pierworodny oznacza tutaj pierwszego w sensie początku jaki i oczywiście również co do rangi. Jednak ta pierwsza opcja jest dominująca. I taka jest właściwie główna geneza i etymologia słownikowa i co ważniejsze także biblijna tego słowa. Widać to zwłaszcza w zestawieniu  Kol 1:15 z Obj 3:14 gdzie mowa o Jezusie powiązanego z Bożym stworzeniem. W pierwszym wypadku jest on pierworodnym wśród takich stworzeń, a w drugim początkiem, co wskazuje niedwuznacznie na to, iż słowa „pierworodny” oraz  „początek” zastosowano w tym samym opisie zamiennie przez co  wyznaczają poprawne ich wartość znaczeniową. Jeśli można by ograniczyć zrozumienie  wyrazu „pierworodny” tylko co do „rangi” w samym odosobnionym i wyrwanym z całości Kol 1:15 – co i tak nie musi uczynić Jezusa „ponad” wszelkim stworzeniem, gdyż będzie co najwyżej najważniejszym spośród nich, ale jednak z nich, lecz nie poza nimi – to w związku z „początkiem” i „pierwszym” już nie za bardzo. Z tego względu że użyte w tych tekstach dodatkowe wyrażenia tzn. „początek” i „pierwszy we wszystkim” definiują go jako pierwsze stworzenie Boże, które uczynił Bóg na samym początku swojej drogi stwórczej. Właśnie o tym „początku”  pisał ten sam Jan w swojej ewangelii również tj. w J 1:1,2.

Na początku był Słowo, a Słowo był u Boga i Słowo był bogiem.  Ten był na początku u Boga J 1:2

Jak niedorzeczne są wyjaśnienia tego wersetu przez trynitarian to można się przekonać gdy wstawi się w miejsce słowa „Bóg” pojęcie „Trójca”, które ponoć ma wg. nich Boga oznaczać. I tak oto wyszłoby na to że:

„Na początku było Słowo, a Słowo było u Trójcy (Ojciec+Syn+Duch) , i Trójca było Słowo, Ono było na początku u Trójcy.”

Jakże to jest możliwe? Gdyby Słowo było jedną osobą znajdującą się u Trójcy, wówczas byłyby cztery osoby. Ale trynitarianie twierdzą, że Słowo jest drugą osobą Trójcy, mianowicie „Bogiem-Synem.” Jakże jednak ap. Jan mógłby wtedy powiedzieć, ze Słowo, jako Bóg-Syn, było Trójcą składającą się z trzech osób? Jak jedna osoba może być jednocześnie trzema osobami?

Obrońcy Trójcy mogą jednak mówić, że w Jana 1:1 Bóg oznacza tylko pierwszą osobę Trójcy, czyli „Boga-Ojca”, i dlatego na początku Słowo było u „Boga-Ojca”. Przy takiej definicji Boga nasuwa się pytanie: Jak to jest możliwe, żeby Słowo nazwane „Bogiem-Synem” było jednocześnie „Bogiem-Ojcem”? I gdzie w tym opisie jest ich „Bóg-Duch święty” w ogóle? Skoro bowiem Bóg jest Trójcą, czy wobec tego Słowo nie było na początku u „Boga-Ducha Świętego” jak było u „Boga-Ojca”?

No ale weźmy jeszcze przypuśćmy teraz, że zwolennicy teorii takiego Troistego Boga powiedzą, iż Bóg w Jana 1:1, 2 oznacza dwie pozostałe osoby Trójcy, a zatem na początku Słowo było u „Boga-Ojca” i u „Boga-Ducha Świętego”. I również tutaj w tym wypadku wyłania się trudność, ponieważ Słowo będąc Bogiem musiałoby zarazem być dwiema pozostałymi osobami Trójcy tzn. „Bogiem-Ojcem” i „Bogiem-Duchem Świętym”. A w ten sposób Słowo, czyli „Bóg-Syn”, to jest druga osoba Trójcy, musiałby jednocześnie być pierwsza, i zarazem trzecią osobą tej Trójcy. Trudności tej nie da się usunąć twierdzeniem, jakoby Słowo było tym samym, co Bóg-Ojciec i równe Bogu-Ojcu, a jednakże nie było Bogiem-Ojcem. W takim razie trzeba by dojść do wniosku, że Słowo jest tym samym, co „Bóg-Duch Święty”, i że jest równe „Bogu-Duchowi Świętemu”, a mimo to nie jest „Bogiem-Duchem Świętym”.

Ponieważ nie da się wyliczyć logicznie, że 1 Bóg (Ojciec) + 1 Bóg (Syn) + 1 Bóg (Duch Święty) = 1 Bóg, więc musimy liczyć w ten sposób, że 1/3 Boga (Ojciec) + 1/3 Boga (Syn) + 1/3 Boga (Duch Święty) = 3/3 Boga, czyli 1 Bóg. Ponadto musielibyśmy dojść do wniosku, że wyrażenie „Bóg” w Jana 1:1, 2 zmienia znaczenie albo że „Bóg” w jednym zdaniu zmienia swoją osobowość. Ale czy to brzmi poważnie? przecież takie wyjaśnienia rzeczników Trójcy są komiczne.

I na nic tu się zda kombinowanie że wierzą oni w 1 Boga ale 3 osobach bo to jedno i to samo co powyżej gdyby chcieć to jakoś logicznie ogarnąć. Nie da się po prostu,  inaczej, 3 głowy to nie jedna. Stąd każda próba rozumowego wyjaśnienia nauki o Trójcy prowadzi jedynie do zamętu. Zatem nauka o Trójcy zamiast uprościć, wyjaśnić i ułatwić zrozumienie znaczenia wypowiedzi z Jana 1:1, 2, zagmatwała je tylko.

Wracając jeszcze do początku z J 1:1 rodzi się słuszne pytanie o jaki początek tu chodzi? Na jakim początku? Czego początku? Jeśli przyjąć że Jezus miałby być Bogiem Stwórcą w myśl tego i powyższych wersetów to jak mógłby istnieć odwiecznie będąc na początku. Odwieczny Bóg logicznie rzecz biorąc takiego przecież mieć  nie może. Dlatego Jezus był na początku jako jego pierworodny i jednorodzony Syn, tak jak w rodzinie ziemskiej. Stąd pierwszy w kolejce a następnie po nim inni synowie Boży, więc całkiem naturalnie pisze dalej Jan w 1:14 że jest też „jednorodzonym Synem”, ale jednak Synem czyli miał swój początek podczas narodzin czy zaistnienia.

A Słowo stał się ciałem i przebywał wśród nas, i widzieliśmy chwałę jego, chwałę, jaka się od ojca należy jednorodzonemu synowi J 1:14

Dlaczego jednorodzony? Dlatego że stworzony bezpośrednio jako pierwszego przez Boga a wszystko inne zostało stworzone już przez Chrystusa., którym do tego celu posłużył się Bóg Heb 1:2 i Kol 1:16

 a Paweł w liście do Rzymian nazywa go „pierworodnym pośród wielu braci”

ponieważ tych, których najpierw uznał, tych też z góry wyznaczył do odwzorowania według obrazu jego Syna, aby on był pierworodnym pośród wielu braci Rz 8:29

Z tego wszystkiego widać jak na dłoni że jeśli Jezus jest pierworodnym zarówno tak „pośród umarłych”, wśród „swoich duchowych braci” to też  i wśród „wszystkich stworzeń”, aby być w ogóle „pierwszym we wszystkim”. co w istocie ma miejsce, bo dlaczego z umarłych wilcza się w to grono a ze stworzeniami ma być inaczej, niby z jakiej racji? To ta sama sytuacja przecież.

Oczywistym więc jest że by to jakoś  logicznie pogodzić zwolennicy dogmatu o Trójcy muszą nadać inny sens słowu „początek” podobnie jak to czynią z „pierworodnym” tak aby do siebie pasowały i uczyniły Pana Jezusa już nie stworzeniem ale samym Stwórcą.

 3. Definicje słownikowe gr. „prototokos”.

Jeśli chodzi o etymologię wyrazu „prototokos” to wszystkie leksykony i słowniki zgodnie tłumaczą ten wyraz jako „pierworodny”, czyli dosłownie „pierwszy urodzony” od gr. „protos” = „pierwszy” i ” takie jest jego biblijne a także potoczne znaczenie. W Biblii słowo to odnosi się głównie do najstarszego syna ojca (nie matki), „początku jego siły rozrodczej” (Pwt 21:17), a także do pierwszego męskiego potomka u zwierząt (Rdz 4:4). Takie samo znaczenie ma w stosunku do Jezusa Chrystusa, kiedy się narodził tu na ziemi.

Sumują już ten odcinek powtórzę się jeszcze na koniec, że wygląda na to iż „prototokos” jak można było prześledzić do tej pory oznacza w Biblii:

a. pierwszego narodzonego syna lub zwierzę

b. niekoniecznie pierwszego w kolejce narodzin, ale dziedziczącego podwójny dział należny pierworodnemu, gdy ten który miał do tego prawo  z  jakiś powodów go utracił.

Przykładem tego Ruben, który  nie został wpisany w rodowód jako pierworodny chociaż miał taką możliwość, lecz był nim przedostatni Józef. (1 Kronik 5:1, 2).Podobnie  Ezaw chociaż pierwszy syn Izaaka, to jednak nie otrzymał tego przywileju, gdyż sprzedał  prawo pierworodnego na rzecz swegu młodszego brata Jakuba. (Rodz 25:29-34)

c. analogicznie jak w punkcie b. pierworodne ze stada zwierząt jako najwyborniejsze i niekoniecznie pierwsze otwierające łono.

W przypadku Pana Jezusa spełnione są wszystkie powyższe trzy definicje tak i w niebie jak i na ziemi.

Narodził się w ziemskiej rodzinie jako pierwsze dziecko Józefa i Marii, którzy po nim mieli kolejne dzieci Mat 15:55, 56)

W niebie jako początek stworzenia, pierwszy,  pierworodny i jednorodzony Syn Boży. (Jana 1:1, 14, 18; Obj 3:14). Tak jak był pierwszy w dosłownym sensie z umarłych tak i co do rangi (Kol 1:18 i Dz 26:23; Hebr 1:2) identycznie w stosunku do stworzenia jako pierworodne wśród nich dziedziczy wszystko.

Nawet jeżeli Jezusowi przypisać miano pierworodnego tylko ze względu na rangę to i tak jest pierworodnym wobec inny z jakiejś grupy osób czy rzeczy. Z Biblii nic nie wynika żeby można było zinterpretować „prototokos” jakoś inaczej, i tak bez wątpienia rozumieli to słowo jej natchnieni pisarze, którzy nie musieli się domyślać i zastanawiać o co w tym chodzi. To byli zwykli ludzie „prości” i taką księgą jest Biblia , spisana dla prostego ludu, aby każdy mógł ją łatwo zrozumieć przynajmniej w takich oczywistych sprawach, jak kto to jet pierworodny w jakieś rodzinie, i że z konieczności się musiał urodzić. Jak Jezus będąc Synem Bożym, jak sama nazwa wskazuje  nie mógł się narodzić? Dlatego wymyśla się historie że zrodzony ale jakby niezrodzony, jedyny Syn ale jedynak bez poczęcia itd. To nie tyle że nielogiczne,ale w ogóle niemożliwe po prostu. Gdyby Jezus był Bogiem odwiecznym wówczas nie było by takich określeń w PŚ jak: Syn,  pierworodny Syn, czy jednorodzony Syn Boga. Bóg nigdy tak nie został określony.

Owszem niektóre słowniki mimo że podają poprawnie zawsze w pierwszym podstawowym znaczeniu dla „prototokos” pierworodny, to usiłują je wobec Chrystusa zwłaszcza w w Kol 1:15 zastosować już w jakimś innym i daleko posuniętym przenośnym znaczeniu, że niby jest Stwórcą wszystkich rzeczy, więc poza stworzeniem.  Jak się wierzy w Trójcę, to można nawet i to zrozumieć, ale z Biblią nie za wiele ma to niestety wspólnego. 

STRONG’S GREEK DICTIONARY Nr. 4416

proÒtoÃtokos pro-tot-ok’-os
od proÒtoÃs – protos 4413 pierwszy i alternatywnie od tikto – 5088; pierwo-rodny (zwykle rzeczownik, dosłownie lub w przenośni):–pierworodny(-pierwszy urodzony).

FRIBERG, ANALYTICAL GREEK LEXICON

23722 πρωτότοκος, ον pierworodny, istniejący przed; (1) dosłownie, najstarszy syn z rodziny (Łuk 2.7; He 11.28); (2) przenośnie; (a) jedynak ὁ π. Użyty w stosunku do Jezusa, z racji wyjątkowej pozycji wobec swego niebiańskiego Ojca (He 1.6); jako istniejący przed wszelkim stworzeniem (Ko 1.15); jako pierwszy wzbudzony z martwych (Ko 1.18); jako głowa duchowej społeczności (Ro 8.29); (b) w l. mnogiej οἱ πρωτότοκοι, odkupiciel ludzkości uhonorowanej przez Boga (He 12.23)

BARCLAY NEWMAN, GREEK-ENGLISH DICTIONARY

5262 πρωτότοκος , ον pierwo-rodny, pierwszy; pierwo-rodny Syn (o Chrystusie) π. πάσης κτίσεως istniej przed wszelkim stworzeniem lub najznamienitszy wobec wszelkiego stworzenia (Kol 1.15)

LOUW – NIDA, GREEK ENGLISH LEXICON OF THE NEW TESTAMENT

5565 πρωτότοκος ον

(a) pierworodny 10.43
(b) istniejący przed 13.79
(c) wyższy rangą 87.47

10.43 πρωτότοκος, ον: odnosi się do bycia pierworodnym dzieckiem (normalnie w kontekście ludzkim , ale też w odniesieniu do zwierząt domowych) – ‚pierworodny.’ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον ona wzięła swego pierworodnego syna’ Lk 2.7. n w społeczeństwie żydowskim syn pierworodny posiadał prestiż i poważania. Pierworodny syn np. , dziedziczył podwójny dział przed innymi swoimi braćmi.
Użycie πρωτότοκος ‚pierworodny’ nie implikuje w Grece że inne dzieci również musiały się narodzić z tej samej kobiety, chociaż w innych językach do jedynaka zazwyczaj nie stosuje określenia ‘pierworodny’ chyba że są kolejne dzieci. O takiej osobie będzie się mówiło jako o ‘jedynym dziecku’. Jest też często konieczne zastosować odpowiedni kwalifikator dla „pierworodnych”, aby zaznaczyć wyraźnie, że jest to ‘syn pierworodny”, a nie „córka pierworodna’.
Figuratywne znaczenie πρωτότοκος w „pierworodnym wszelkiego stworzenia” jako mesjański tytuł πρωτότοκος πάσης κτίσεως (Kol 1,1 może być interpretowane jako istniejący ‘przed całym stworzeniem ‘(por. 13,79) lub ‘najważniejszy wobec wszelkiego stworzenia „(zob. 87,47).

BAUER – DANKER, GREEK ENGLISH LEXICON OF THE NEW TESTAMNET (BDAG)

6400 πρωτότοκος

1. πρωτότοκος, ον (πρῶτος, τόκος; Sb 6647 [5 BC; s. WMichaelis in 2a: p. 314f]; Kaibel 460, 4; 730, 3; PLips 28, 16; PGM 36, 312; Anth. 8, 34; 9, 213; LXX; TestReub, JosAs; SibOr 3, 627 Philo, Cher. 54 al.; Jos., Ant. 4, 71; Just., Tat., Mel., Iren.) ‘pierworodny następca tronu’.
dosł.. w odniesieniu do kolejności urodzenia jako pierworodny ὁ υἱὸς ὁ πρ. (PLips loc. cit. υἱὸν γνήσιον καὶ πρωτότοκον; Rdz 25:25 al. LXX; JosAs 1:11; Σὴθ τρίτος, οὐ π. ἐστίν Did., Gen 147, 7) Mt 1:25 v.l.; Lk 2:7 (JFrey, La signification du terme πρ. d’après une inscription juive: Biblica 2, 1930, 373-90; CIJ II 1510, 6; Boffo, Iscrizioni 156-65; New Docs 163); cp. B 13:5 (Rdz 48:18). τὰ πρ. Pierworodny=wszyscy pierworodni (τὰ πρ. Ex 22:28 ; Num 18:15 al.; Just., D. 84, 1; 111, 3) Hb 11:28 (cp. Ex 11:5). τὰ πρ. τῶν προβάτων pierworodne ze stada 1 Cl 4:1 (Rdz 4:4). Szczególnym statusem cieszył się pierworodny syn spadkobierca w Izraelu πρ. [prototoks] w odniesieniu do takiego syna który odgrywał dominującą rolę

2. odnosi się do mającego specjalny statut związanego z pierworodnym, pierworodny

a. w związku z Chrystusem, jako pierworodny rodziny ludzkiej która jest błogosławiona I wywyższona przez Boga, πρωτότοκος ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς Rzym 8:29. Także zwyczajnie πρωτότοκος Hb 1:6; cp. Obj 2:8 v.l. To wyrażenie znakomicie nadaje się do opisu Jezusa stawiającego się przed Bogiem, aby znaleźć nową wspólnota wierzących, jest również stosowana w niektórych przypadkach, ale siła elementu-τοκος wydaje się na pierwszy rzut oka być niepewna, więc trudno się wypowiedzieć się na temat stanu końcowego takiego znaczenia , ale zobacz komentarz w końcówce punktu (cp. the originally polytheistic Naassene psalm in Hippol., Ref. 5, 10, 1 and also Ex 4:22; Ps. 88:28) (ὁ) πρ. (ἐκ) τῶν νεκρῶν Col 1:18; Rv 1:5. πρ. πάσης κτίσεως Col 1:15 (cp. Orig., C. Cels. 6, 17, 38; Theoph. Ant. 2, 22 [p. 154, 18]; s. JGewiess, Christus u. d. Heil nach d. Kol.: diss. Breslau ’32; ECerny, Firstborn of Every Creature [Col 1:15]: diss. Baltimore ’38; Romualdus, Studia Cath. 18, ’42, 155-71; WMichaelis, D. Beitrag d. LXX zur Bedeutungsgeschichte von πρ.: ADebrunner Festschr. ’54, 313-20, ZST 23, ’54, 137-57; AArgyle, ET 66, ’54, 61f, cp. 124f, 318f; NKehl, D. Christushymnus im Kol., ’67, 82-98).

b. do zwykłych ludzi

α. Do Bożego ludu (JosAs 21:3 Ἰωσὴφ … ἐστὶν ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ὁ πρ.) do zgromadzenia pierworodnych (s. Ex 4:22) w niebie ἐκκλησία πρωτοτόκων Heb 12:23. Niektórzy interpretują tę frazę w odniesieniu do aniołów. Aby zapoznać się z różnymi interpretacjami zob. OMichel, comm. ad loc.

β. Do notorycznych dysydentów πρωτότοκος τοῦ Σατανᾶ Pol 7:1 (NDahl, D. Erstgeborene Satans u. d. Vater des Teufels: EHaenchen Festschr., ’64, 70-84). Specif. of Marcion acc. to a saying of Polycarp, EpilMosq 3 (cp. Iren. 3, 3, 4 [Harv. II 14, 2]); s. also the corresp. Hebr. expr. in HZucker, Studien z. jüd. Selbstverwaltg. im Altert. ’36, 135.—DELG s.v. τίκτω B. M-M. EDNT. TW. Spicq. Sv.

LIDDEL – SCOTT, GREEK LEXICON (ABRIDGED)

37742 πρωτοτόκος, πρωτότοκος
πρωτο-τόκος, Dor. πρα¯το-, ον, (τίκτω) urodziła jej pierwo-rodnego, Il., Theocr.
II. proparox. πρωτότοκος, ον, pass. Pierwo-rodny, Anth., N.T.

LUST-EYNIKIEL-HAUSPIE, A GREEK-ENGLISH LEXICON OF THE SEPTUAGINT (LEH)

7770 πρωτότοκος

πρωτότοκος,-ος,-ον+ – A 75-42-4-7-5-133
Gn 4,4; 10,15; 22,21; 25,13.25
pierworodny(osób.) Rdz 10,15 (w hebr. Głównie oddane przez בכר); id. (w odniesieniu do Izraela w sensie bliskiej relacji z Panem ) Wj 4,22; id. (zwierząt.) Rdz 4,4; najwyższy rangą, wódz (izraelski król) Ps 88(89),28; τὰ πρωτότοκα pierworodny (zarówno osoba jak zwierzę) Lb 18,15
*1 Krn 8,38 πρωτότοκος αὐτοῦ jego pierworodny -בְּכֹרוֹ for MT בֹּכְרוּ Bocheru, see also 9,44; *1 Krn 26,6 τοῦ πρωτοτόκου (Ρωσαι) jego pierworodny (Rosai) transl. of הממשׁלים?
Zob. πρωτογενής, πρωτόγονος
Cf. DOGNIEZ 1992, 213; FREY 1930, 385-390; HARL 1986a, 57.210; LE BOULLUEC 1989, 155.231; MICHAELIS 1954b, 313-320; SPICQ 1978a, 771-773; WALTERS 1973, 52-53.126; ïNIDNTT; TWNT

KITTEL-BROMILEY, THEOLOGICAL DICTIONARY OF THE NEW TESTAMENT (ABRIDGED

1. proÒtoÃtokos, “pierworodny” jest rzadki w użyciu poza biblijnym aż do czasu LXX [Septuaginty] i zamiast niego stosowany proÒtoÃgonos, który także może oznaczać “pierwszy rangą.” W wielu nie-biblijnych występowaniach użyty w stosunku do zwierząt.

2.a. proÒtoÃtokos występuje ok 130 razy w LXX, z czego 74 w Pięcioksiągu i 29 razy w 1 Kronik. Odniesione do zwierząt, do ludzi i razem obydwu (Wj. 11:5), do ludzi wraz z huioÃs, lub bez huioÃs ale z właściwym imieniem (cf. Rdz. 25:25; 10:15; 22:21).

BALZ-SCHNEIDER, EXEGETICAL DICTIONARY OF THE NEW TESTAMENT (EDNT)

πρωτότοκος, 2 prtotokos pierworodny*

1. Występuje 8 razy w NT

2. Chrystus i Chrześcijanie jako πρωτότοκος – pierworodny — a) Lk 2:7 — b) Kol 1:15 — c) Kol 1:18 — d) Rz 8:29 — e) Ap 1:5 — f) Heb 1:6 — g) Heb 12:23 — h)
— J.-B. FREY, „La signification du terme πρωτότοκος d’après une inscription juive,” Bib 11 (1930) 373-90. — J. GNILKA, Col (HTKNT, 1980) 51-87. — A. HOCKEL, Christus der Erstgeborene (1965) (on Col 1:15). — W. MICHAELIS, TDNT VI, 871-82. — J. MILGROM, IDBSup 337f.

1. The adj. πρωτότοκος occurs 8 times in the NT. Only Luke 2:7 uses it adjectivally (of Jesus: „she gave birth to her firstborn son”). Otherwise it is always subst. (of Christ in Rom 8:29; Col 1:15, 18; Heb 1:6; Rev 1:5; of others in 28</> [τὰ πρωτότοκα, „the firstborn” of the Israelites] and 12:23 [ἐκκλησία πρωτοτόκων, referring to Christians]).

2. A Jewish tomb inscription from Tell el-Yehudieh (Leontopolis) of ca. 5 B.C. is considered the oldest documentation of πρωτότοκος used of human beings in the pass. sense: „In the labors of the birth of my firstborn child fate led me to the end of my life” (Preisigke, Sammelbuch 6647, 6). The other rare occurrences speak mainly of animals and come from the 4th cent. A.D. Πρωτότοκος has thus a general meaning related to the extrabiblical term πρωτόγονος.

Πρωτότοκος occurs about 130 times in the LXX, usually rendering b®½ôr (b®½œr), „firstborn” (cf. M. Tsevat, TDOT II, 121-27). In the OT the religious reference to „first production” predominates. For fruits the LXX uses πρωτογέν(ν)ημα. God has special rights of ownership over every firstborn; it should be sanctified to the Lord (Exod 22:28f.; 34:19; Num 18:15ff.; Deut 15:19ff.). In such cases the emphasis is on both προ- and -τοκος, though it can be weighted toward προ-. In Exod 4:22, e.g., υἱὸς πρωτότοκός μου Ἰσραήλ expresses the unique relationship between Israel and Yahweh. It is this sense that the OT knows God as Israel’s „Father” (e.g., Jer 31:9). Ps 88:28 LXX speaks similarly of the (messianic) king: It is not the relationship between the king as πρωτότοκος and the „kings of the earth” that stands in the foreground, but rather his relationship with God, whose elect and beloved the king is. This accent manifests itself even more sharply in Pss. Sol. 13:9; 18:4; 2 Esdr 6:58 in the equation of firstborn, only begotten, chosen one, and beloved.

3.a) In the NT πρωτότοκος appears first in Luke 2:7. The paronomastic use of τίκτω makes it clear that a natural birth is spoken of. The newborn is called πρωτότοκος, thus emphasizing -τοκος. The prefix, however, also appears to be emphasized. As the firstborn Jesus was dedicated to God in a special way (Exod 13:12; 34:19; cf. Luke 2:23 with Exod 13:12 and the motif of spiritual umbrage in Luke 1:35). In relation to the angel’s promise (Luke 1:32f.) and the Bethlehem motif (2:1-5) πρωτότοκος becomes a reference to the child as the firstborn of the line of David. Hence in 2:7 πρωτότοκος identifies Jesus as the firstborn dedicated to God and characterized as the messianic heir.

b) Col 1:15 probably distributes emphasis similarly. Gen. πάσης κτίσεως is dependent on πρωτότοκος and makes it clear that the firstborn stands in a relationship to creation as its mediator. Hence this is not a matter of a purely temporal priority of the preexistent Christ, but rather of a superiority in essence. This unique position also seems to be at issue in v. 17a, suggesting an emphasis on προ-. Is there also a specific relationship to God? Since Col 1:15-18a(-20) must be considered an older Christ-hymn, one perhaps cannot refer to the phrase „beloved Son” in v. 13b, even though the author of the Epistle does thus refer to the Father-Son relationship. One must also consider whether the hymn did not originally have a title similar to v. 13b. In any case, Christ, as the mediator of creation, is not a part of creation himself, but stands rather in a unique relationship to God, the „invisible.” Hence in 1:15 one should not overlook the accentuation of the second part of πρωτότοκος.

c) Πρωτότοκος in v. 18a must be viewed differently. Here it is first asserted that Christ is „the beginning” of a new series (cf. 1 Cor 15:20, 23; Acts 3:15; 5:31). As such he is the „firstborn from the dead” (cf. Acts 26:23). Νεκροί refers to all those who because of the sin of Adam are subject to death. The resurrection overcomes death once and for all. Though this also implies temporal priority, it probably refers first to the resurrection of Christ as the basis for the general resurrection.

d) The phrase „firstborn among many brethren” (Rom 8:29) occurs in Paul’s portrayal of the line of development determined by God along which the path of salvation for Christians proceeds, specifically in regard to their coming to be conformed to „the image of his Son.” Paul is thinking of the perfected fellowship with Christ that is based on his resurrection, commences with the general resurrection at the last judgment, and issues in being conformed (cf. 1 John 3:2) to the image of the exalted and transfigured Christ. In this eschatological υἱοθεσία (cf. Rom 8:23) Christ is the πρωτότοκος of his brethren. Despite this conformity to the Son’s image, Christ as God’s „Son” remains above the other brethren in majesty and rank. He is God’s „proto-image,” as it were, according to which Christians’ new and final form of existence is modelled. In Rom 8:29 this relationship of πρωτότοκος to God is maintained, though the προ- is strongly emphasized.

e) Rev 1:5 thinks of the resurrection in calling Christ „the firstborn of the dead.” The following phrase, „ruler of kings on earth,” alludes to Ps 88:28b LXX, and the introductory phrase, „faithful witness,” to Ps 88:38 LXX. Ps 88:28a LXX also contains the title πρωτότοκος in the utterance of David: „You are my Father, my God.” It is certain that Rev 1:5 is asserting a unique position of precedence for the resurrected Christ. Yet, like Rom 8:29, πρωτότοκος is also connected to „his Father,” and the resonance of this connection is heard in v. 6. Hence here, too, the emphasis of -τοκος is not completely suspended, particularly since the dependence on Psalm 88 cannot be overlooked.

f) Heb 1:6 is the only text about Christ as πρωτότοκος that does not offer additional exposition or interpretation. Christ is solemnly proclaimed as the Son with an allusion to Ps 2:7. Since by the procreation of the Son (v. 5) is probably meant the resurrection (cf. Acts 13:33), the bringing of the firstborn into the world likely does not refer to the incarnation, but rather to the parousia. His filial rights as Son guarantee to Christ the rights of primogeniture promised to him as a member of the line of David (2 Sam 7:14) and (v. 6b) the angels’ adoration (cf. Deut 32:43 LXX; Ps 96:7 LXX). Here the Son’s unique relationship to God is esp. emphasized.

g) In summary we can see that even where the first part of the compound πρωτότοκος is emphasized, the Son motif more or less always resonates as well, and thus the unique relationship between the πρωτότοκος and God is maintained. It does not, to be sure, ever lead, as in Judaism of the time, to a complete identification of πρωτότοκος with μονογενής. But the motif of the Son is probably determinative for πρωτότοκος (which is taken from the LXX) to the extent it is applied to Christ. Thus the relationship Christ as πρωτότοκος has to God is established differently than in the OT (LXX): In the OT it is established through προ-, in the NT (except in Luke 2:7) it is established through -τοκος. Προ- takes the Son as the point of departure, who as -τοκος stands close to God. In the OT προ- takes God as the point of departure, so that a -τοκος could arise in the first place. One should not overlook this fundamental difference.

h) Heb 12:23 speaks in a liturgical manner of „the assembly of the firstborn enrolled in heaven.” It does not appear likely that these „firstborn” are angels, since angels were mentioned already in 12:22. Enrollment in heaven applies otherwise only to human beings who are destined for eternal life (Exod 32:32; Dan 12:1). These „firstborn” cannot be the OT people of God or the witnesses of faith in Hebrews 11, since the author considers the NT conception of salvation to be incomparably superior to that of the OT. Besides this, the author is addressing the NT community and is portraying their access to God. All the members of the „firstborn” are already in heaven. The addressees „come” to this as well (προσέρχομαι, v. 22). Hence πρωτότοκος cannot refer to the congregation addressed by the Epistle. Accordingly, a comprehensive vision of the eschatological heavenly liturgy appears to be portrayed, and „the assembly of the firstborn” refers to all those who through the blood of the mediator of the new covenant have already attained access to God. The Epistle’s addressees are to participate in the heavenly festal gathering with this assembly.

MOULTON-MILLIGAN, VOCABULARY OF THE GREEK NEW TESTAMENT (VGNT)

3689 πρωτότοκος [pg 557]
πρωτότοκος – “pierworodny”

As additional proof that this word is to be taken out of the list of purely “Biblical” words, Deissmann (LAE, p. 88) cites the undated pagan sepulchral inscr. Kaibel 4604 ἱρεὺς γάρ εἰμι πρωτοτόκων ἐκ τελεθ@ῶν ?] (= τελετ@ῶν] ?) “for I am a priest by the rites of the firstborn,” and notes that the editor suggests that in the family of the deceased the firstborn always exercised the office of priest. He also refers to a Christian metrical epitaph from Rome of ii/iii A.D. Kaibel 7303 πρωτότοκον, διετές, with reference to a firstborn “sun-child” (ἡλιόπαις), i.e. child born on a Sunday, who died at the age of two years. Note further a sacrificial decree of c. B.C. 200, Syll 615 (=31024)17, in which mention is made of ὗν ἐνκύμονα πρωτότοκον, and a decree of adoption of A.D. 381, P Lips 59815 (=Archiv iii. p. 173) πρ@ὸ]ς τὸ εἶναί σου υἱ@ὸ]ν γνήσιον καὶ πρωτότοκον ὡς ἐξ ἰδίου αἵματος γεννηθέντα σοι, and the magical P Osl I. I312 (iv/A.D.) λαβὼν πρωτοτόκου κριοῦ ὀμφάλιον.

GINGRICH, GREEK NT LEXICON (GIN) PREUSCHEN, GREEK NT LEXICON (PREU)

5557 πρωτότοκος

πρωτότοκος, ον pierworodny—1. Dosł.. Mt 1:25 v.l.; Lk 2:7; Hb 11:28.—2. Przenośnie do Chrystusa Rz 8:29; Kol 1:15, 18; Hb 1:6; Ap 1:5; 2:8 v.l.—ludzi Hb 12:23.* [s. 174]

THAYER, GREEK ENGLISH LEXICON OF THE NT

4569 πρωτότοκος

πρωτότοκος, πρωτότοκον (πρῶτος, τίκτω), w Septuagincie בְּכוֹר, pierworodny; a. dokładnie: τόν υἱόν αὐτῆς τόν πρωτότοκον, Matt. 1:25 (gdzie τόν πρωτότοκον jest pominięty przez L T Tr WH ale znajduje się w manuskrypcie Synajskim (zob. Tdf., WH., at the passage)); Luk 2:7; τά πρωτότοκα αὐτῶν (posiada dopełniacz ((?); αὐτῶν jest bardziej naturalne z θίγῃ (Winer’s Grammar, sec. 30, 8 c.), jak pisze Prof. Grimm osobiście pod słowem θιγγάνω)), pierworodny z ludzi lub zwierząt, Heb. 11:28 (πᾶν πρωτότοκον … ἀπό ἀνθρώπου ἕως κτήνους, Wyj. 12:29; Ps. 104:36 (Ps. 105:36); (Philo de cherub. sec. 16; Pollux 4, 208)). b. Chrystus nazwany πρωτότοκος πάσης κτίσεως (dopełniacz cząstkowy (zob. niżej), jak w τά πρωτότοκα τῶν προβάτων, Rodz. 4:4; τῶν βοῶν, Pwt. 12:17; τῶν υἱῶν σου, Wyj. 22:29), który stał się przez Boga przed całym wszechświatem rzeczy stworzonych (R. V. pierworodny wszelkiego stworzenia) (zob. κτίσις, 2 b.), Kol. 1:15; — ten werset z pewnością nie dowodzi ze Paweł wliczał [Logosa] λόγος w zbiór rzeczy stworzonych (Usteri, Paulin. Lehrbegriff., p. 315, and Baur, Das Christenthum der drei ersten Jahrhh. 1st edition, p. 295, hold); odtąd Orygenes zwolennik wiecznej ezgyzstencji Syna dzięki Ojcu nie użył tego wersetu w takim sensie (cf. Gieseler, Kirch.-Gesch. i., p. 261f edition 3; (i. 216 English translation, of edition 4, edited by Smith)) τόν ἀγενητον καί πάσης γενετῆς φύσεως πρωτότοκον (c. Celsus 6, 17), i nawet κτίσμα [stworzenie] (termin który Klemens z Aleksandrii zastosował także do λόγος [Jezusa] ); cf. Joan. Damascen. orthod. fid. 4, 8 καί αὐτός ἐκ τοῦ Θεοῦ καί ἡ κτίσις ἐκ τοῦ Θεοῦ; (inni wolą uczynić tę frazę z Kolosan 1:15 w dopełniaczu, z mocnym naciskiem na jej pierwszy człon) πρωτότοκος (cf. πρωτότοκος ἐγώ ἤ σύ, 2 Sam. 19:43); ale Lightfoot wybiera (zwłaszcza patrystyczną interpretację)). W tym zamyśle jest on najwyraźniej zwany po prostu ὁ πρωτότοκος [pierworodny], Heb. 1:6; πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν, pierwszy z umarłych który powstał do życia, Kol. 1:18; także τῶν νεκρῶν (dopełniacz cząstkowy), Obj. 1:5 (Rec. inserts ἐκ); πρωτότοκος ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς, który był Synem Bożym który przez swoje pośrednictwo i zasługi został wywyższony ponad innych synów Bożych (cf. Ps. 88:28 (Ps. lxxxix.)28; Wj. 4:22; Jer. 38:9 (Jer. 31:9), Rz. 8:29; ἐκκλησία πρωτοτόκων, the congregation of the pious Christian dead already exalted to the enjoyment of the blessedness of heaven (tacitly opposed to those subsequently to follow them thither), Heb. 12:23; cf. DeWette ad loc. (Anthol. 8, 34; 9, 213.)*

WĘCLEWSKI

pierworodny

ABRAMOWICZ

pierworodny; met. pierwszy, czołowy

BOSAK

pierworodny; pierwszy, główny

POPOWSKI

pierworodny

4. Grecki arche = początek w NT

a. Owszem greckie wyrażenie „arche” = „początek”  może w kilku miejscach Biblii przybierać inne, znaczenie (nie w sensie czasu lecz pozycji lub władzy) poczynione na bazie dosłownego, jednak ani „pierworodny” ani „początek” ani „pierwszy” w tych przypadkach w których odnoszą się do Chrystusa – jak zbadano to wcześniej – nie mają takiego znaczenia, na co wskazuje kontekst.

Zobaczmy jak to wygląda w NT:

 

 

b. Tekst grecki użyciem „arche” w NT        

1. STE Matthew 19:4 ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς, Οὐκ ἀνέγνωτε ὅτι ὁ ποιήσας ἀπ ἀρχῆς ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς
2. STE Matthew 19:8 λέγει αὐτοῖς ὅτι Μωσῆς πρὸς τὴν σκληροκαρδίαν ὑμῶν ἐπέτρεψεν ὑμῖν ἀπολῦσαι τὰς γυναῖκας ὑμῶν ἀπ ἀρχῆς δὲ οὐ γέγονεν οὕτως
3. STE Matthew 24:8 πάντα δὲ ταῦτα ἀρχὴ ὠδίνων
4. STE Matthew 24:21 ἔσται γὰρ τότε θλῖψις μεγάλη οἵα οὐ γέγονεν ἀπ ἀρχῆς κόσμου ἕως τοῦ νῦν οὐδ οὐ μὴ γένηται
5. STE Mark 1:1 Ἀρχὴ τοῦ εὐαγγελίου Ἰησοῦ Χριστοῦ υἱοῦ τοῦ θεοῦ
6. STE Mark 10:6 ἀπὸ δὲ ἀρχῆς κτίσεως ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς· ὁ Θεός.
7. STE Mark 13:8 ἐγερθήσεται γὰρ ἔθνος ἐπὶ ἔθνος καὶ βασιλεία ἐπὶ βασιλείαν καὶ ἔσονται σεισμοὶ κατὰ τόπους καὶ ἔσονται λιμοί· καὶ ταραχαί· ἀρχαὶ ὠδίνων ταῦτα
8. STE Mark 13:19 ἔσονται γὰρ αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι θλῖψις οἵα οὐ γέγονεν τοιαύτη ἀπ ἀρχῆς κτίσεως ἣς ἔκτισεν ὁ θεὸς ἕως τοῦ νῦν καὶ οὐ μὴ γένηται
9. STE Luke 1:2 καθὼς παρέδοσαν ἡμῖν οἱ ἀπ ἀρχῆς αὐτόπται καὶ ὑπηρέται γενόμενοι τοῦ λόγου
10. STE Luke 12:11 ὅταν δὲ προσφέρωσιν ὑμᾶς ἐπὶ τὰς συναγωγὰς καὶ τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας μὴ μεριμνᾶτε πῶς ἢ τί ἀπολογήσησθε ἢ τί εἴπητε·
11. STE Luke 20:20 Καὶ παρατηρήσαντες ἀπέστειλαν ἐγκαθέτους ὑποκρινομένους ἑαυτοὺς δικαίους εἶναι ἵνα ἐπιλάβωνται αὐτοῦ λόγου εἰς τὸ παραδοῦναι αὐτὸν τῇ ἀρχῇ καὶ τῇ ἐξουσίᾳ τοῦ ἡγεμόνος
12. STE John 1:1 Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λόγος καὶ ὁ λόγος ἦν πρὸς τὸν θεόν καὶ θεὸς ἦν ὁ λόγος
13. STE John 1:2 οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν θεόν
14. STE John 2:11 Ταύτην ἐποίησεν τὴν ἀρχὴν τῶν σημείων ὁ Ἰησοῦς ἐν Κανὰ τῆς Γαλιλαίας καὶ ἐφανέρωσεν τὴν δόξαν αὐτοῦ καὶ ἐπίστευσαν εἰς αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ
15. STE John 6:64 ἀλλ εἰσὶν ἐξ ὑμῶν τινες οἳ οὐ πιστεύουσιν ᾔδει γὰρ ἐξ ἀρχῆς ὁ Ἰησοῦς τίνες εἰσὶν οἱ μὴ πιστεύοντες καὶ τίς ἐστιν ὁ παραδώσων αὐτόν
16. STE John 8:25 ἔλεγον οὖν αὐτῷ Σὺ τίς εἶ καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς Τὴν ἀρχὴν ὅ τι καὶ λαλῶ ὑμῖν
17. STE John 8:44 ὑμεῖς ἐκ πατρὸς τοῦ διαβόλου ἐστὲ καὶ τὰς ἐπιθυμίας τοῦ πατρὸς ὑμῶν θέλετε ποιεῖν ἐκεῖνος ἀνθρωποκτόνος ἦν ἀπ ἀρχῆς καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ οὐχ ἔστηκεν ὅτι οὐκ ἔστιν ἀλήθεια ἐν αὐτῷ ὅταν λαλῇ τὸ ψεῦδος ἐκ τῶν ἰδίων λαλεῖ ὅτι ψεύστης ἐστὶν καὶ ὁ πατὴρ αὐτοῦ
18. STE John 15:27 καὶ ὑμεῖς δὲ μαρτυρεῖτε ὅτι ἀπ ἀρχῆς μετ ἐμοῦ ἐστε
    STE John 16:4 ἀλλὰ ταῦτα λελάληκα ὑμῖν ἵνα ὅταν ἔλθῃ ἡ ὥρα μνημονεύητε αὐτῶν ὅτι ἐγὼ εἶπον ὑμῖν Ταῦτα δὲ ὑμῖν ἐξ ἀρχῆς οὐκ εἶπον ὅτι μεθ ὑμῶν ἤμην
19. STE Acts 10:11 καὶ θεωρεῖ τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον καὶ καταβαῖνον ἐπ αὐτὸν σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς δεδεμένον καὶ καθιέμενον ἐπὶ τῆς γῆς
20. STE Acts 11:5 Ἐγὼ ἤμην ἐν πόλει Ἰόππῃ προσευχόμενος καὶ εἶδον ἐν ἐκστάσει ὅραμα καταβαῖνον σκεῦός τι ὡς ὀθόνην μεγάλην τέσσαρσιν ἀρχαῖς καθιεμένην ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἦλθεν ἄχρις ἐμοῦ·
21. STE Acts 11:15 ἐν δὲ τῷ ἄρξασθαί με λαλεῖν ἐπέπεσεν τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἐπ αὐτοὺς ὥσπερ καὶ ἐφ ἡμᾶς ἐν ἀρχῇ
22. STE Acts 26:4 Τὴν μὲν οὖν βίωσίν μου τὴν ἐκ νεότητος τὴν ἀπ ἀρχῆς γενομένην ἐν τῷ ἔθνει μου ἔν Ἱεροσολύμοις ἴσασιν πάντες οἱ Ἰουδαῖοι
23. STE Romans 8:38 πέπεισμαι γὰρ ὅτι οὔτε θάνατος οὔτε ζωὴ οὔτε ἄγγελοι οὔτε ἀρχαὶ οὔτε δυνάμεις οὔτε ἐνεστῶτα οὔτε μέλλοντα
24. STE 1 Corinthians 15:24 εἶτα τὸ τέλος ὅταν παραδῷ τὴν βασιλείαν τῷ θεῷ καὶ πατρί ὅταν καταργήσῃ πᾶσαν ἀρχὴν καὶ πᾶσαν ἐξουσίαν καὶ δύναμιν
25. STE Ephesians 1:21 ὑπεράνω πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας καὶ δυνάμεως καὶ κυριότητος καὶ παντὸς ὀνόματος ὀνομαζομένου οὐ μόνον ἐν τῷ αἰῶνι τούτῳ ἀλλὰ καὶ ἐν τῷ μέλλοντι·
26. STE Ephesians 3:10 ἵνα γνωρισθῇ νῦν ταῖς ἀρχαῖς καὶ ταῖς ἐξουσίαις ἐν τοῖς ἐπουρανίοις διὰ τῆς ἐκκλησίας ἡ πολυποίκιλος σοφία τοῦ θεοῦ
27. STE Ephesians 6:12 ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς πρὸς τὰς ἐξουσίας πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις
28. STE Philippians 4:15 Οἴδατε δὲ καὶ ὑμεῖς Φιλιππήσιοι ὅτι ἐν ἀρχῇ τοῦ εὐαγγελίου ὅτε ἐξῆλθον ἀπὸ Μακεδονίας οὐδεμία μοι ἐκκλησία ἐκοινώνησεν εἰς λόγον δόσεως καὶ λήψεως, εἰ μὴ ὑμεῖς μόνοι
29. STE Colossians 1:16 ὅτι ἐν αὐτῷ ἐκτίσθη τὰ πάντα τὰ ἐν τοῖς οὐρανοῖς καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα εἴτε θρόνοι εἴτε κυριότητες εἴτε ἀρχαὶ εἴτε ἐξουσίαι· τὰ πάντα δι αὐτοῦ καὶ εἰς αὐτὸν ἔκτισται·
30. STE Colossians 1:18 καὶ αὐτός ἐστιν ἡ κεφαλὴ τοῦ σώματος τῆς ἐκκλησίας· ὅς ἐστιν ἀρχή πρωτότοκος ἐκ τῶν νεκρῶν ἵνα γένηται ἐν πᾶσιν αὐτὸς πρωτεύων
31. STE Colossians 2:10 καὶ ἐστὲ ἐν αὐτῷ πεπληρωμένοι ὅς ἐστιν ἡ κεφαλὴ πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας
32. STE Colossians 2:15 ἀπεκδυσάμενος τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἐξουσίας ἐδειγμάτισεν ἐν παρρησίᾳ θριαμβεύσας αὐτοὺς ἐν αὐτῷ
33. STE 2 Thessalonians 2:13 Ἡμεῖς δὲ ὀφείλομεν εὐχαριστεῖν τῷ θεῷ πάντοτε περὶ ὑμῶν ἀδελφοὶ ἠγαπημένοι ὑπὸ κυρίου ὅτι εἵλετο ὑμᾶς ὁ θεὸς ἀπ᾽ αρχῆς εἰς σωτηρίαν ἐν ἁγιασμῷ πνεύματος καὶ πίστει ἀληθείας
34. STE Titus 3:1 Ὑπομίμνῃσκε αὐτοὺς ἀρχαῖς καὶ ἐξουσίαις ὑποτάσσεσθαι πειθαρχεῖν πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἑτοίμους εἶναι
35. STE Hebrews 1:10 καί Σὺ κατ ἀρχάς κύριε τὴν γῆν ἐθεμελίωσας καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί·
36. STE Hebrews 2:3 πῶς ἡμεῖς ἐκφευξόμεθα τηλικαύτης ἀμελήσαντες σωτηρίας ἥτις ἀρχὴν λαβοῦσα λαλεῖσθαι διὰ τοῦ κυρίου ὑπὸ τῶν ἀκουσάντων εἰς ἡμᾶς ἐβεβαιώθη
37. STE Hebrews 3:14 μέτοχοι γὰρ γεγόναμεν τοῦ Χριστοῦ ἐάνπερ τὴν ἀρχὴν τῆς ὑποστάσεως μέχρι τέλους βεβαίαν κατάσχωμεν
38. STE Hebrews 5:12 καὶ γὰρ ὀφείλοντες εἶναι διδάσκαλοι διὰ τὸν χρόνον πάλιν χρείαν ἔχετε τοῦ διδάσκειν ὑμᾶς τινὰ τὰ στοιχεῖα τῆς ἀρχῆς τῶν λογίων τοῦ θεοῦ καὶ γεγόνατε χρείαν ἔχοντες γάλακτος καὶ οὐ στερεᾶς τροφῆς
39. STE Hebrews 6:1 Διὸ ἀφέντες τὸν τῆς ἀρχῆς τοῦ Χριστοῦ λόγον ἐπὶ τὴν τελειότητα φερώμεθα μὴ πάλιν θεμέλιον καταβαλλόμενοι μετανοίας ἀπὸ νεκρῶν ἔργων καὶ πίστεως ἐπὶ θεόν
40. STE Hebrews 7:3 ἀπάτωρ ἀμήτωρ ἀγενεαλόγητος μήτε ἀρχὴν ἡμερῶν μήτε ζωῆς τέλος ἔχων ἀφωμοιωμένος δὲ τῷ υἱῷ τοῦ θεοῦ μένει ἱερεὺς εἰς τὸ διηνεκές
41. STE 2 Peter 3:4 καὶ λέγοντες Πspan style=οῦ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία τῆς παρουσίας αὐτοῦ ἀφ ἡς γὰρ οἱ πατέρες ἐκοιμήθησαν πάντα οὕτως διαμένει ἀπ ἀρχῆς κτίσεως
42. STE 1 John 1:1 Ὃ ἦν ἀπ ἀρχῆς ὃ ἀκηκόαμεν ὃ ἑωράκαμεν τοῖς ὀφθαλμοῖς ἡμῶν ὃ ἐθεασάμεθα καὶ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν περὶ τοῦ λόγου τῆς ζωῆς
43. STE 1 John 2:7 Ἀδελφοί, οὐκ ἐντολὴν καινὴν γράφω ὑμῖν ἀλλ ἐντολὴν παλαιὰν ἣν εἴχετε ἀπ ἀρχῆς· ἡ ἐντολὴ ἡ παλαιά ἐστιν ὁ λόγος ὃν ἠκούσατε ἀπ᾽ ἀρχῆς·
44. STE 1 John 2:13 γράφω ὑμῖν πατέρες ὅτι ἐγνώκατε τὸν ἀπ ἀρχῆς γράφω ὑμῖν νεανίσκοι ὅτι νενικήκατε τὸν πονηρόν γράφω ὑμῖν, παιδία ὅτι ἐγνώκατε τὸν πατέρα
45. STE 1 John 2:14 ἔγραψα ὑμῖν πατέρες ὅτι ἐγνώκατε τὸν ἀπ ἀρχῆς ἔγραψα ὑμῖν νεανίσκοι ὅτι ἰσχυροί ἐστε καὶ ὁ λόγος τοῦ θεοῦ ἐν ὑμῖν μένει καὶ νενικήκατε τὸν πονηρόν
46. STE 1 John 2:24 ὑμεῖς οὐν ὃ ἠκούσατε ἀπ ἀρχῆς ἐν ὑμῖν μενέτω ἐὰν ἐν ὑμῖν μείνῃ ὃ ἀπ ἀρχῆς ἠκούσατε καὶ ὑμεῖς ἐν τῷ υἱῷ καὶ ἐν τῷ πατρὶ μενεῖτε
47. STE 1 John 3:8 ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν ὅτι ἀπ ἀρχῆς ὁ διάβολος ἁμαρτάνει εἰς τοῦτο ἐφανερώθη ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ ἵνα λύσῃ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου
48. STE 1 John 3:11 Ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε ἀπ ἀρχῆς ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους
49. STE 2 John 1:5 καὶ νῦν ἐρωτῶ σε κυρία οὐχ ὡς ἐντολὴν γράφω σοι καινὴν ἀλλὰ ἣν εἴχομεν ἀπ ἀρχῆς ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους
50. STE 2 John 1:6 καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγάπη ἵνα περιπατῶμεν κατὰ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ· αὕτη ἐστιν ἡ ἐντολή καθὼς ἠκούσατε ἀπ ἀρχῆς ἵνα ἐν αὐτῇ περιπατῆτε
51. STE Jude 1:6 ἀγγέλους τε τοὺς μὴ τηρήσαντας τὴν ἑαυτῶν ἀρχὴν ἀλλὰ ἀπολιπόντας τὸ ἴδιον οἰκητήριον εἰς κρίσιν μεγάλης ἡμέρας δεσμοῖς ἀϊδίοις ὑπὸ ζόφον τετήρηκεν
52. STE Revelation 1:8 Ἐγώ εἰμι τὸ Α καὶ τὸ Ὦ ἀρχὴ καὶ τέλος, λέγει ὁ κύριος ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος ὁ παντοκράτωρ
53. STE Revelation 3:14 Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐκκλησίας Λαοδικέων γράψον· Τάδε λέγει ὁ Ἀμήν ὁ μάρτυς ὁ πιστὸς καὶ ἀληθινός ἡ ἀρχὴ τῆς κτίσεως τοῦ θεοῦ·
54. STE Revelation 21:6 καὶ εἶπέν μοι γέγονεν ἐγώ εἰμι τὸ Α καὶ τὸ Ὦ ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος ἐγὼ τῷ διψῶντι δώσω ἐκ τῆς πηγῆς τοῦ ὕδατος τῆς ζωῆς δωρεάν
55. STE Revelation 22:13 ἐγὼ εἰμί τὸ Α καὶ τὸ Ὦ ἀρχὴ καὶ τέλος ὁ πρῶτος καὶ ὁ ἔσχατος

Jeżeli poświęci się tylko z 15 minut  na uważne  przejrzenie każdego miejsca gdzie występuje w NT gr. słówko „arche” to przekonamy się iż NIGDY nie oznacza ono użyte w stosunku do Jezusa „początku” w sensie jakiejś „zasady” czy „władzy” górowania nad czymś. Wszystkie przypadki oddają zgodnie że chodzi o najnormalniejszy w świecie zwykły początek w sensie czasu. 

Chrystus jako pierwsze stworzenie Boga, jest Jego „pierworodnym” (Kol 1:15) i w bycie przedludzkim był nazywany „Słowem”(Jn 1:1). Określenie „początek” np. w Jana 1:1 nie może się odnosić do „początku” Stwórcy, gdyż jest On wieczny i takiego nie miał (Ps 90:2). Musi zatem chodzić o początek dzieła stwarzania, gdy Bóg powołał do istnienia Słowo, swego pierworodnego Syna. W podobnym sensie wyraz „początek” został użyty gdzie indziej w odniesieniu do rozpoczęcia jakiegoś okresu, działania czy procesu np.

a. „początek” chrześcijańskiej działalności adresatów pierwszego listu Jana (1Jn 2:7; 3:11)  – co przecież nie    oznacza że działali od  zawsze

b. „początek” buntu szatana (1Jn 3:8) – logicznie jest że kiedyś w mierzalnym punkcie czasu te bunt musiał się zacząć , szatan na początku nie grzeszył kiedy był dobrym aniołem

c. „wszystko trwa od początku stworzenia” (2P 3:4) podobnie jak w ST w Rdz 1:1 „en arche” – na początku” Bóg stworzył niebo i ziemię, tak tutaj Piotr o tym przypomina, co w istocie miało kiedyś swój początek

d. „początek boleści”  Mt 24:8 ma swój początek

e. „szatan był zabójcą od początku”  czyli od momentu gdy zszedł na złą drogę, gdyż wcześniej był prawy Jn 8:44

f. „początek usłyszenia nowego przykazania”  kiedyś miało swój początek w w czasie (1 J 2:7)

g.”początek” zdradzieckich poczynań Judasza (Jn 6:64) – identycznie jak wyżej z z szatanem

h. „początek stworzenia człowieka” – (Mar 10:6; 13:9)  który nie od zawsze istniał,   itd.

W analogiczny sposób wyraz „arche” = „początek” zastosowano w stosunku do Pana Jezusa w J 1:1; Kol 1:18 i Obj 3:14 bo niby dlaczego w inny? 

Na początku był Słowo, a Słowo był u Boga i Słowo był bogiem. 2 Ten był na początku u Boga. Jn 1:1-2

Czy Jan rozumiał tutaj wyraz „początek” w jakiś inny metafizyczny czy metaforyczny sposób? A skąd. Rozumiał je tak samo jak wówczas, kiedy  pisał w innym miejscu o Chrystusie, że:

To, co było od początku, co usłyszeliśmy, co ujrzeliśmy na własne oczy, czemu się uważnie przypatrywaliśmy i czego dotykały nasze ręce, co ma związek ze słowem życia 1 Jana 1:1

Piszę do was, dziateczki, ponieważ przez wzgląd na jego imię zostały wam przebaczone grzechy. 13 Piszę do was, ojcowie, ponieważ poznaliście tego, który jest od początku. Piszę do was, młodzieńcy, ponieważ zwyciężyliście niegodziwca. Piszę do was, dziecięta, ponieważ poznałyście Ojca. 14 Piszę do was, ojcowie, ponieważ poznaliście tego, który jest od początku 1Jn 2:12-14

W jakimś momencie w strumieniu czasu przyszedł na ziemię Jezus stając się ciałem i dał się poznać swoim naśladowcom. W ten sposób stało się to dla nich początkiem.  Nie widzieli go wcześniej.

Podobnie w Kol 1:18 już omówionym Jezus był „początkiem i pierworodnym z umarłych”.

i on jest głową ciała, zboru. On jest początkiem, pierworodnym z umarłych, aby mógł się stać pierwszym we wszystkim Kol 1:18

Czy od zawsze był martwy? Nie, dopiero w momencie gdy poniósł śmierć za ludzkość. Otworzył w ten sposób w jakimś momencie w czasie swoim zmartwychwstaniem nową drogę do życia duchowego w niebie. Zapoczątkował to jako pierwszy na początku tej drogi stając się też pierworodnym wśród następnych mających dostąpić tego samego. 

Dlatego w świetle tego wszystkiego staje się już oczywiste że „początek stworzenia Bożego” z Obj 3:14 nie może być inny niż taki sam jak ten z Kol 1:18 tzn. „początek z umarłych”.  

A do anioła zboru w Laodycei napisz: To mówi Amen, świadek wierny i prawdziwy, początek stworzenia Bożego Obj 3:14

Jeszcze istotniejszy jest fakt, że dokładnie taką samą konstrukcję gramatyczną jaka znajduje się w Obj 3:14, mianowicie ἀρχὴ τῆς κτίσεως = „początek stworzenia”  czy „na/od początku stworzenia”, spotykamy w kilku innych miejscach NT. I wszystkie one mają formę dopełniacza, gdzie gr. „arche” = „początek” użyto w nich w naturalnym sensie zwyczajnego „początku”, a nie by określić jakiś tytuł, władcę czy zasadę. 

Marka 10:6   ἀπὸ δὲ ἀρχῆς κτίσεως ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς· 

Marka 10:6  Jednakże od początku stworzenia ‚On uczynił ich mężczyzną i kobietą

Marka 13:19   ἔσονται γὰρ αἱ ἡμέραι ἐκεῖναι θλῖψις οἵα οὐ γέγονεν τοιαύτη ἀπ᾽ ἀρχῆς κτίσεωςἣν ἔκτισεν ὁ θεὸς ἕως τοῦ νῦν καὶ οὐ μὴ γένηται.

Marka 13:19 bo owe dni będą dniami takiego ucisku, jakiego nie było od początku stworzenia, które Bóg stworzył, aż do tego czasu i nigdy więcej nie będzie

2 Piotra 3:4  καὶ λέγοντες· ποῦ ἐστιν ἡ ἐπαγγελία τῆς παρουσίας αὐτοῦ; ἀφ᾽ ἧς γὰρ οἱ πατέρες ἐκοιμήθησαν, πάντα οὕτως διαμένει ἀπ᾽ ἀρχῆς κτίσεως. 

2 Piotra 3:4  i mówiący: „Gdzie jest ta jego obiecana obecność? Przecież od dnia, gdy nasi praojcowie zapadli w sen śmierci, wszystko trwa dokładnie tak, jak od początku stworzenia

Objawienie 3:14  Καὶ τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Λαοδικείᾳ ἐκκλησίας γράψον· Τάδε λέγει ὁ ἀμήν, ὁ μάρτυς ὁ πιστὸς καὶ ἀληθινός, ἡ ἀρχὴ τῆς κτίσεως τοῦ θεοῦ· 

Objawienie 3:14  „A do anioła zboru w Laodycei napisz: To mówi Amen, świadek wierny i prawdziwy, początek stworzenia Bożego

Czy wspomniany  w powyższych  wersetach „początek stworzenia” uczynionego przez Boga oznacza jakiś inny początek, niż naturalny w sensie czasu? Skoro oczywistym jest, że we wszystkich tych miejscach chodzi o  taki właśnie normalny, zwyczajowy początek, to co skłania niektórych by widzieć w nim co innego np. „Władcę” i akurat w tym jednym przypadku z Obj 3:14  który odnosi się do Jezusa? Odpowiedź jest prosta: chodzi o dopasowanie na siłę tekstu biblijnego pod wyznawaną doktrynę, w tym przypadku doktrynę o Trójcy.

Nawet grecki przekład Pism Hebrajskich tzw. Septuaginta w tłumaczeniu pierwszych fragmentów Biblii w Rodzaju 1:1 oddaje hebrajski termin oznaczający „na początku” właśnie odpowiadającym mu w j. gr. „arche”.

Na początku Bóg stworzył niebiosa i ziemię

ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν Rodz 1:1 BGT/LXX

Naprawdę trzeba dużo złej woli żeby zrozumieć ten fragment inaczej niż jak powyżej. Dodatkowo jeszcze Jan stosuje „arche” w poróżnieniu z końcem. W zwrotach „Pierwszy i Ostatni”. Kodeks Aleksandryjski (skan u góry artykułu) ma tam „Pierworodny i Ostatni”, co może odnosić się do roli Jezusa w jego zmartwychwstaniu. Zresztą chodzi o samą tylko definicję słowa „początek”, które zawsze w listach Jana mają związek  zaistnieniem czegoś w czasie.

A gdy go ujrzałem, upadłem u jego stóp jak martwy. On zaś położył na mnie swą prawicę i rzekł: „Nie bój się. Jam jest Pierwszy [albo Pierworodny jak w Kol 1:18] i Ostatni, 18 i żyjący; i byłem martwy, lecz oto żyję na wieki wieków i mam klucze śmierci i Hadesu. Obj 1:17, 18

Niektórzy próbują też nadać wyrażeniu „początek stworzenia Bożego” z Obj 3:14, rangę tytułu, zasady sprawczej, lub władzy zaopatrując to podobnymi oświadczeniami z Ks. Objawienia z użyciem wyrazu „początek” w takich zwrotach jak „Początek i Koniec”, „Alfa i Omega” lub „Pierwszy i Ostatni”. Jednak w tych miejscach jest mowa o tytułach w zestawieniu świadczącym na zupełność, i wyraźnie różnych od od  stwierdzenia z 3:14 użytego w formie dopełniacza cząstkowego. I to naprawdę czyni wielką różnicę w sposobie odczytu i przekazaniu sensu myśli przez Jana. Co innego powiedzieć stosując pewien idiom, w tym przypadku z Greki, że ktoś jest np. jakąś całością jak A i O,  „Początek i Koniec”, a co innego powiedzieć że ktoś coś zrobił na początku, czy był gdzieś u kogoś na początku, lub był czegoś początkiem, a takich właśnie określeń używa ten sam ap. Jan w całym swoim piśmiennictwie NT.

W sprawie greckiego wyrazu tłumaczonego na „początek” lub „źródło” teolog Albert Barnes podaje:

„Słowo to właściwie odnosi się do rozpoczęcia czegoś, nie do jego autorstwa; wskazuje na pierwszeństwo pod względem czasu i rangi, ale nie w sensie pierwotnej przyczyny zaistnienia czegokolwiek. (…) Nie należy mu zatem przypisywać znaczenia autorstwa, jak gdyby ten, którego nazwano początkiem, spowodował zaistnienie wszystkiego” (Barnes’ Notes on the New Testament, strona 1569).

Następnie teolog ten przyznaje, że z Objawienia 3:14 można słusznie wysnuwać wniosek, iż Chrystus został stworzony; powiada:

„Jeżeli dałoby się wykazać na podstawie innych źródeł, że istotnie Chrystus był bytem stworzonym, pierwszym dziełem twórczym Boga, nie można by było zaprzeczyć temu, że omawiane wyrażenie dostatecznie określa ten fakt”.

c. Dodatkowe potwierdzenie zrodzenia czy stworzenia na „początku” dzieł stwórczych dokonanych przez Boga wynika z utożsamienia P. Jezusa  z „mądrością” z księgi Przysłów 8:22-31

Jehowa mnie utworzył jako początek swej drogi, najwcześniejsze ze swych dawnych dzieł. 23 Od czasu niezmierzonego zostałam ustanowiona, od początku, od czasów wcześniejszych niż ziemia. 24 Gdy nie było głębin wodnych, zostałam wydana na świat jakby w bólach porodowych, gdy nie było źródeł obfitujących w wodę. 25 Zanim zostały osadzone góry, jeszcze przed wzgórzami, zostałam wydana na świat jakby w bólach porodowych, 26 gdy jeszcze nie uczynił ziemi ani otwartych przestrzeni, ani pierwszych mas prochu żyznej krainy. 27 Kiedy przygotowywał niebiosa, ja tam byłam; gdy ustanawiał okrąg na obliczu wodnej głębiny, 28 gdy utwierdzał zwały chmur w górze, gdy umacniał źródła wodnej głębiny, 29 gdy dawał morzu swe rozporządzenie, by wody nie przekraczały jego rozkazu, gdy ustanawiał fundamenty ziemi, 30 wtedy ja byłam obok niego mistrzowskim wykonawcą i byłam kimś, kogo dzień w dzień szczególnie miłował, ja zaś wciąż się przed nim weseliłam, 31 weseląc się żyzną krainą jego ziemi, a rzeczy, które miłowałam, były u synów ludzkich. Prz 8:22-31

Większość komentatorów chrześcijańskich i jeśli nie wszyscy tzw. Ojcowie Kościoła widzą w tym fragmencie przedludzką egzystencję Jezusa przyrównanego w alegorii do mądrości. Ten werset zostanie szerzej omówiony na dniach w osobnym wątku w połączeniu z wyrażeniem „jednorodzony”. 

Leksykon pt. „Wnikliwe Poznawanie Pism”:

Uosobiona mądrość. Biblijne informacje na temat Słowa dokładnie odpowiadają opisowi z Przysłów 8:22-31. Mądrości nadano tutaj cechy osoby; przedstawiono ją tak, jakby potrafiła mówić i działać (Prz 8:1). W pierwszych wiekach naszej ery wielu pisarzy podających się za chrześcijan uważało, że jest to symboliczna charakterystyka przedludzkiego bytu Syna Bożego. Zważywszy na rozpatrywane powyżej wersety, nie ulega wątpliwości, że Jehowa rzeczywiście „utworzył” Syna „jako początek swej drogi, najwcześniejsze ze swych dawnych dzieł”, i że podczas stwarzania ziemi był on „obok niego [Jehowy] mistrzowskim wykonawcą” — jak podano w tym fragmencie Księgi Przysłów. To prawda, iż w języku hebrajskim (podobnie jak w polskim i wielu innych) rzeczowniki mają rodzaj gramatyczny i wyraz „mądrość” zawsze jest rodzaju żeńskiego. Odnosi się to także do wersetów mówiących o uosobionej mądrości, co jednak w żadnym wypadku nie zaprzecza temu, iż wyobraża ona pierworodnego Syna Bożego. W zdaniu „Bóg jest miłością” (1Jn 4:8) greckie słowo „miłość” też jest rodzaju żeńskiego, choć na pewno nie można tego powiedzieć o Bogu. Salomon, główny pisarz Księgi Przysłów (Prz 1:1), zastosował do siebie tytuł kohélet („zgromadzający”; Kzn 1:1), który po hebrajsku również ma rodzaj żeński.

Mądrość uwidacznia się dopiero wtedy, gdy zostaje w jakiś sposób wyrażona. Bóg dał wyraz swej mądrości w dziele stwórczym (Prz 3:19, 20), ale uczynił to poprzez swego Syna (por. 1Ko 8:6). Przez niego objawił też swoje mądre zamierzenie wobec ludzkości, w którym Syn odgrywa kluczową rolę. Właśnie dlatego apostoł mógł oświadczyć, że Chrystus Jezus reprezentuje „moc Bożą i mądrość Bożą” i że „stał się dla nas mądrością od Boga, a także prawością i uświęceniem, i uwolnieniem na podstawie okupu” (1Ko 1:24, 30; por. 1Ko 2:7, 8; zob. też Prz 8:1, 10, 18-21).

Strażnica 77/12 Pytania czytelników

Czy opis„Mądrości”,występujący w Księdze Przysłów 8:22-31,odnosi się faktycznie do Jezusa, Syna Bożego?

Ludzie, którzy uznają tylko Pisma Hebrajskie albo nie wierzą w Jezusa Chrystusa, często tłumaczą, że słowa z Księgi Przysłów 8:22-31 stosują się do mądrości uosobionej jedynie w jakiś symboliczny sposób. Takie jednak zastosowanie tego tekstu nie odpowiada temu, co wiadomo o Bogu. Ponadto kto podziela słuszny pogląd, że cała Biblia łącznie z Księgą Przysłów jest natchniona, ten bez trudu zauważy, że opis „Mądrości” z tej księgi harmonizuje z informacjami o Synu Bożym zawartymi w innych miejscach Biblii. Brzmi on następująco:

„Sam Jehowa wydał mnie jako początek swej drogi, jako najwcześniejsze ze swych dawnych osiągnięć. (…) Zanim jeszcze góry zostały umocowane, przed pagórkami, wyłoniłam się jakby w bólach rodzenia (…). Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; (…) wtedy stałam się u jego boku mistrzowskim wykonawcą i zostałam tym, kogo dzień w dzień specjalnie lubił, a cały czas byłam przed nim rozradowana (…); co lubiłam, to rzeczy związane z synami ludzkimi”. — Prz. 8:22-31, NW.

Żydowscy komentatorzy, sprzeciwiający się jakiemukolwiek zastosowaniu tego fragmentu do Jezusa jako Mesjasza, zazwyczaj twierdzą, że chodzi tu tylko o proste uosobienie mądrości. Tak na przykład W. Gunther Plaut w księdze „Book of Proverbs — A Commentary” (Księga Przysłów — komentarz) powiada, że cały ten tekst odnosi się do mądrości „uosobionej tylko w sensie przenośnym”. W rzeczywistości jednak nie może on dotyczyć tylko Boskiej mądrości lub mądrości pojętej abstrakcyjnie. Dlaczego? Ponieważ przedstawiona tu obrazowo „Mądrość” została „stworzona”, czyli „wydana” (po hebrajsku: qanah) jako początek drogi Jehowy. Pismo Święte wykazuje, że Bóg Jehowa istniał zawsze (Ps. 90:2; 1 Tym. 1:17). Skoro zaś jest wiekuisty i zawsze był mądry, to jego mądrość także musiała zawsze istnieć; nigdy nie została stworzona ani wydana na świat; nie została ‛wyłoniona jakby w bólach rodzenia’ (Joba 9:2, 4; 12:9, 13; 28:20, 23; Rzym. 11:33-36). Mądrość nie istnieje odrębnie, niezależnie od osoby, która by ją mogła posiadać i przejawiać. Toteż omawiana „Mądrość” musi być uosobieniem wyobrażającym kogoś, kto był stworzony ‛jako początek drogi’ Bożej.

Chrześcijańskie Pisma Greckie dodatkowo ułatwiają zrozumienie, do kogo najpewniej odnoszą się te wersety. Wielokrotnie poświadczają fakt, że Mesjasz wiódł u Jehowy w niebie przedludzki byt Syna Bożego (Jana 17:5; 6:62). W tej przedludzkiej egzystencji współpracował z Jehową przy stwarzaniu wszystkiego innego. W Ewangelii według Jana 1:3 powiedziano o nim: „Wszystko przez Niego się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało”. — Zobacz też List do Kolosan 1:15, 16.

Rzecz zrozumiała, że Syna Bożego można przedstawić jako stworzoną „Mądrość”. To w nim ujawniło się mądre zamierzenie Jehowy, obejmujące między innymi rolę Mesjasza, którego Żydzi od dawna oczekiwali. Apostoł Paweł napisał o Jezusie, że w nim „są ukryte wszystkie skarby mądrości i poznania” (Kol. 2:3, NP). Chociaż król Salomon zasłynął z mądrości otrzymanej od Boga, to jednak Jezus był czymś „więcej niż Salomon” (1 Król. 5:10-14 [4:30-34, Gd]; Mat. 12:42). Ktokolwiek przyjął Jezusa Chrystusa i uwierzył w niego, ten zrozumiał, że był on „mocą Bożą i mądrością Bożą”. — 1 Kor. 1:24, 30.

Zatem to wszystko, co wiemy o wiekuiście mądrym Bogu, oraz informacje zawarte w Chrześcijańskich Pismach Greckich o Jezusie, pozwalają jasno zrozumieć, że Księgę Przysłów 8:22-31 słusznie należy zastosować do Syna Bożego, który się stał Mesjaszem. Fragment ów niezwykle trafnie pasuje do pochodzenia i działalności tego, który tak polubił ludzkość, że nawet zaofiarował swoje życie na okup za nią. — 1 Tym. 2:5, 6; Jana 3:16.

[Przypis]

Dawniej komentatorzy i tłumacze będący zwolennikami nauki o Trójcy argumentowali, że „qanah” tu trzeba przetłumaczyć na „posiadał”. „Qanah” istotnie może znaczyć zarówno „nabyć” (posiadać), jak i „wyłonić” (Rodz. 4:1; Powt. Pr. 32:6; Ps. 139:13; Nehem. 5:16). Ale uczeni przyznają, że kontekst wskazuje tutaj na wersję „wyłonił” lub „stworzył”, skoro wersety 24 i 25 mówią o „Mądrości”, iż powstała „jakby w bólach rodzenia”. Tłumaczenie takie znajduje oparcie w greckiej Septuagincie, syryjskiej Peszicie i w Targumach. W następstwie tego nawet przekłady obrońców Trójcy, jak na przykład katolicka Biblia Tysiąclecia, oddają sens tego słowa w formie „wyłonił” lub „stworzył”.

Mimo to jednak zwolennicy Trójcy pędzą dalej w tym kierunku wymyślając kolejne udziwnienia, że początek to tak naprawdę nie jest początek tylko jakaś zasada. Takie wyjaśnienia rzeczników nauki o Trójcy, którzy chcą na siłę uczynić  Jezusa Wszechmocnym Bogiem Ojcem są po prostu niepoważne. Dogmat ten nie ma  poparcia w jakimkolwiek wyraźnym, bezpośrednim stwierdzeniu Pisma Świętego, więc wymaga dalszych  zawiłych wyjaśnień, skomplikowanych kombinacji tekstów, a w niektórych przypadkach wręcz istnej umysłowej akrobacji dla jego uzasadnienia. Próbkę tego jak mozolnie się trzeba się przy tym napracować można obejrzeć w cytacie księdza E. Szymanka autora „Wykładów Pisma Nowego Testamentu”:

Z definicji tej ma niby wynikać że „Słowo był na początku” u Boga czyli odwiecznie, i że „wieczność jest początkiem Słowa”. A skąd taki pomysł? Czy znany jest jakiś początek co to jest początkiem, ale jednak bez  początku gdyż jest to wieczność? Przecież to się w ogóle nie trzyma niczego. Jan używa w swoich listach i ewangeliach „arche” około 20 razy i ani razu nie ma na myśli początku,takiego co to zarazem jest jego końcem i początkiem już na samym początku, no bo przecież jest to niby wieczność.

Z Katechizmu Kościoła Katolickiego wyd. z 1994 roku:   

                                          

A tutaj o tym jak musiano się podeprzeć dodatkowym wsparciem pojęć filozoficznych by połatać dziury w tej definicji:

Jednak  to wyjaśnienie  z Małego Słownika Teologicznego przebija wszystko:

 

Kto to zrozumie? I znów filozofia szyta grubymi nićmi, przed którą ostrzegał ap. Paweł:

Strzeżcie się: może się znaleźć ktoś, kto was uprowadzi jako swój łup przez filozofię i puste zwodzenie według tradycji ludzkiej, według rzeczy elementarnych świata, a nie według Chrystusa Kol 2:8

O Tymoteuszu, strzeż tego, co ci powierzono, odwracając się od pustych mów, które bezczeszczą to, co święte, oraz od sprzeczności fałszywie tak nazywanej „wiedzy”. 21 Popisując się taką wiedzą, niektórzy odstąpili od wiary 1 Tym 6:20, 21

Mówi się tutaj niby o wierze w jednego Boga w trzech Osobach, niemniej jednak dalej twierdzi się że każda z tych trzech osób posiada samoistnie naturę Boga i w tych trzech osobach jest tym jednym Bogiem co do istności jako jedna istota. Zatem niby nie ma 3 Bogów tylko 1 Bóg, ale każda z tych osób oddzielnie jednak jest tym jednym Bogiem, więc dalej obowiązuje 1+1+1=1 – i ot matematyka i żelazna logika i na nic da wstawianie tu miedzy jedynki mnożnika bo i tak niektórzy desperacko próbują to jakoś uratować, co  tym bardziej jeszcze wszystko gmatwa.

Problem w tym że założenie jakie czyni KK odnośnie tych trzech osób Boskich, mimo że różnych od siebie ale jednak będących nadal jednym i tym samym Bogiem, nijak się da w logiczny znany nam ludzki dziś sposób tu na ziemi zrozumieć, gdyż logika ta się po prostu samowyklucza. Niby są Jednym co do istoty/natury tak jak 3 osoby zamieszkują wspólne jedno mieszkanie, ale za chwilę uczy się że każda z nich oddzielnie od innych sama w sobie (samoistnie) posiada też tą naturę i jest tym samowystarczalnym jednym Bogiem. Zatem koniec końców i tak wychodzi na to, że jest jeden Bóg, ale w trzech osobach Bogach czyli Trójca Święta złożona z trzech Bogów.

Jeżeli każda z tych trzech osób tworzy wspólnie jednego Boga związanych w sensie natury, jak uczy KK przez którą jakoś metafizycznie się łączą w jedno, to dlaczego powiedziano w PŚ, że taką samą „boską naturę” posiądą też „wybrani i wierni” naśladowcy Chrystusa, gdy pójdą po śmierci do nieba? Czy wszyscy wspólnie stopią się dzięki takiej naturze w jednego Boga? Oczywiście że nie. Wobec tego natura nie ma tutaj nic do rzeczy dzięki której niby trzy osoby Boskie mają stanowić jednego Boga.

Przez nie wspaniałomyślnie dał nam drogocenne i niezrównane obietnice, abyście dzięki nim stali się współuczestnikami Boskiej natury, uniknąwszy skażenia, które jest na świecie wskutek pożądliwości 2P 1:4 PNŚ

Przez nie zostały nam udzielone drogocenne i największe obietnice, abyście się przez nie stali uczestnikami Boskiej natury, gdy już wyrwaliście się z zepsucia /wywołanego/ żądzą na świecie 2P 2:4 BT

I nic dziwnego bowiem taką naturę czy postać/kształt Boży w sensie ciała duchowego mają też aniołowie oraz sam Jezus, jednak tak jak aniołowie i ludzie też i Chrystus Bogiem wskutek tego nie jest. Posiada co najwyżej „kształt Boży” albo „Bożą postać”, oczywiście nie w sensie dosłownym., lecz w sensie istoty/ciała duchowe właściwe dla takiej natury.

który chociaż istniał w postaci Bożej, nie brał pod uwagę zagarnięcia, mianowicie tego, żeby być równym Bogu Filip 2:6 PNŚ

On, istniejąc w postaci Bożej, nie skorzystał ze sposobności, aby na równi być z Bogiem Filip 2:6 BT

Bóg jest Duchem, a ci, którzy go czczą, muszą oddawać cześć duchem i prawdą Jana 4:24

Bóg jest duchem; potrzeba więc, by czciciele Jego oddawali Mu cześć w Duchu i prawdzie Jana 4:24 BT

Dlatego o aniołach powiedziano w Psalmie 8:5 w ten sposób:

Zabrałeś się także do uczynienia go [człowieka] nieco mniejszym od boskich [hebr. me’ elo-him = dosł. bogowie]. 

W tym wypadku słowo „boscy” jest tłumaczeniem hebrajskiego elohim, które zależnie od kontekstu oznacza też „bogów” lub „Boga”. Stworzenia nazwane tutaj „boskimi” to oczywiście aniołowie, gdyż  werset ten przytoczył ap. Paweł w  Hebrajczyków 2:7 właśnie w odniesieniu do nich.

„Uczyniłeś go nieco niższym od aniołów”.

Mało tego bowiem termin „bóg” bywa nawet stosowany do ludzi, jak na przykład w Psalmie 82:1-6, gdzie mowa o sędziach, którzy nie dopisali w wymierzaniu sprawiedliwości jako „bogowie” [elohim]. Określanie aniołów i ludzi mianem „bogów” nawiązuje do faktu, że są „możni”, „potężni”, albo przynajmniej uważają się za takich. Aniołowie ponadto reprezentowali Boga i dlatego ludzie w rozmowach z nimi traktowali ich jak „Boga” (Sędz. 13:21, 22). O ileż bardziej zatem nazwany „Bogiem” może być sam Pan Jezus, co wcale nie czyni go Wszechmocnym Jehową jak i tamtych pozostałych.

Są i tacy którzy chcąc jakoś logicznie wyjaśnić sobie tajemnicę Trójcy i żeby opisać wspólną naturę Boga, podają jako przykład warkocz włosów spleciony z 3 pasemek, z których każdy jest kosmykiem/włosem (jedność 3 osób co do natury -włos) i dopiero razem stanowią warkocz (1 Boga). Tylko dlaczego jeden kosmyk z 3 ma być całym potrójnym warkoczem? A po drugie jeśli dopiero razem stanowią 1 boga to wg. tej logiki osobno nie mogą, ale ponoć każda z nich posiada jednak immanentne atrybuty Bóstwa samego w sobie. Zatem z tego wynika że oddzielnie każda z osób Bogiem nigdy nie będzie, tak jak sam pojedynczy kosmyk nie jest całym warkoczem. Jest ale dopiero razem. Mim to dalej się twierdzi ze jest jeden Bóg w trzech osobach, z których każda jest Bogiem ale jednak nie ma trzech Bogów tylko jeden. Takie rozumowanie jest nielogiczne. Dlatego mówi się o dogmacie niepojętej tajemnicy Trójcy świętej. Wobec tego jak ma się to do prostych i jasnych nauk Jezusa, który modlił się za nas do Boga byśmy Go poznawali (Jn 17:3; 1J 5:20)

My zaś wiemy, że Syn Boży przyszedł i obdarzył nas zdolnością umysłu, żebyśmy mogli poznać prawdziwego. I jesteśmy w jedności z tym prawdziwym poprzez jego Syna, Jezusa Chrystusa. To jest prawdziwy Bóg i życie wieczne 1J 5:20

Dlatego dla nas ŚJ nie są to jakieś niezrozumiałe wyczarowane z kapelusza pojęcia filozoficzne, których nie sposób pojąć, lecz zwyczajne i sensowne logiczne zwroty, które zresztą występują w Biblii. Błąd KK w przypadku „bóstwa” Jezusa polega na tym, że podszykowuje się najpierw nielogiczne, a nawet błędne i wzięte z sufitu założenie np. że Jezus jest Bogiem, by potem za wszelką cenę choćby po trupach cyrkując z tekstem znaleźć dla tego potwierdzenie.

My ŚJ bierzemy to co dany fragment mówi o Bogu wprost, bez zbędnego stosowania przenośni gdy w danym momencie nie wymaga tego kontekst po to by uciec od tego co Biblia podaje jasno i klarownie. Tak to można zrelatywizować wszystko, ale to zwodnicza i niebezpieczna droga. Przenośna interpretacja jakiegoś fragmentu nigdy nie będzie jednak mieć wyższości nad bezpośrednim odczytaniem tekstu. Dlatego jeżeli mowa o Jezusie jako Synu Bożym to jest to rzeczywiście jego Syn a nie Bóg-Syn, Jednorodzony Syn to nie Jednorodzony Bóg-Syn. Jednorodzony ale jednak jakby niejednorodzony bo bez początku, albo zrodzony bez zrodzenia. Na początku ale jednak nie na początku. Pierworodny ale taki co to nie jest pierworodny, tylko taki inny pierworodny jakby superpierworodny czyli Bóg. To w końcu jak? Czy nie lepiej aby to Biblia sama definiowała te całkiem zrozumiałe i oczywiste pojęcia niż wykraczać poza to co w niej napisano i wymyślać na potrzeby jakiejś doktryny wtórne lub metafizyczne znaczenia?